Deja Vu

Haziran 09, 2008 14:36

Biraz tarihe bakalım:1980’li yıllarda ABD’de enflasyon yükselirken bu yükselişi aynen bugünkü gibi petrol fiyatlarının artmasından kaynaklanan bir enflasyonist baskıyla oluşmuştu.

Ardından FED’in başında o zamanlar olan Paul Volker enflasyonu düşüreceğim diye faizleri artırmış ama bu sefer de ardından enflasyonu fazla artırmanın sonucu ekonomiyi adeta durma noktasına getirdiği için işsizlik baş göstermiş ve bu ikincil etki olarak da ekonomi daha da yavaşlamıştı.

Şimdilerdeyse durum biraz farklı olsa da tam olarak farklı denemez. Bugünün 1980’li yılardan farkı, likidite kriziyle başlayan faiz indirimlerinin olduğu bir dönemde enflasyonun petrol fiyatlarının artmasından kaynaklanan enflasyonist baskı olması. Oysa 1980’lerde faizler petrolün yükselmesiyle birlikte zaten yükselmiş bir seviyedeydi. Bugünse faizler düşük.

Bunun anlamı ne diye soruyorsunuz kendinize. Bugünlerde ABD’de faizler likidite riskiyle zaten gerilemişken ve şimdilerdeyse petrol fiyatları yükselirken bir de bunun üzerine istihdamın gerilemesindeki ivmenin hızlanmış olması, üretkenliğin de yeterince artmadığı bir dönemde Dolar’ın faizlerinde sert yükselişlerin görülmesine neden olabilir. Gerçi FED geçen haftaki açıklamalarında bunun aksini iddia etti ancak FED bir noktada yakın bir zamanda faiz artırımlarından ciddi bir şekilde bahsedebilir.

Bunun anlamı şu: Doların gerilemesi düşünüldüğü kadar olmayabilir. Öyle sanıyorum ki petrol fiyatlarının Dolar olumsuz etkisi piyasaya yansıyacak ve Euro / Dolar paritesi 1.60’lara doğru yükseline devam edecek ancak bu yükseliş hareketi sonradan ani bir şekilde Dolar’ın güçlenmesine neden olabilir. Tıpkı 1980’li yılardan 902lı yıllara girdikten sonra olduğu gibi. Kısacacı bizler bu şeyleri sanki daha önceden yaşamış gibi hissedebiliriz. Kısacası Fransızların dediği gibi “Deja Vu”

912 Önemli

Altın fiyatları geçtiğimiz hafta petrol fiyatındaki tırmanış ve Dolar’daki değer kaybına bağlı olarak hafta içinde düştüğü kritik 860’lı seviyelerden itibaren hızlı bir şekilde yükselerek yukarı yönlü bir momentum yakaladı. Bunun dışında faiz oranlarındaki yukarı yönlü hareketin de yavaşlamış olması altın fiyatlarının önümüzdeki günlerde yükselebileceğini gösteriyor. Ancak bunun için ilk etapta geçen hafta başlayan momentumun devam ettiğini görmemiz gerekir. Eğer 912 Dolar üzerinde bir kapanış olursa bunun anlamı altının güçlü olduğu. Bundan sonra zaten 934 ve 956 seviyeleri altının hedefi olacağından yukarı yönlü momentum kazanması daha da kolay olabilir.

Buna karşın aşağı yönlü riskler de yok değil. Eğer petrol fiyatları Dolar’ın olası bir toparlanma sürecine bağlı olarak düşmesi durumunda altının da 912 Dolar’ı kıramaması altın fiyatlarını yeniden baskı altına sokabilir. Benim tahminim hafta içinde altın fiyatlarının 891 Dolar’a kadar geri çekilerek alım yönünde bir fırsat verecektir ancak tabi 891 Dolar’ın ulaşılması almanın gereğini göstermeyip bu arada Dolar’ın ve petrol fiyatının ve her şeyden önce faizlerin nasıl dalgalandığını hep birlikte göreceğiz. Ama şu anda görünen o ki bütün bu saydım faktörler altın fiyatların güçlü kalacağını gösteriyor.

Petrol Varlık Transferi Aracı Oldu

Bugüne kadar bir günde 12 Dolar’lık dalgalanma aralığı petrol fiyatlarında hiç görülmemiş bir şey. Ne oldu da geçen hafta ortasına kadar petrol fiyatı 122 Dolar’dan değerlenmişken iki günde 140 Dolar’a dayandı? Gelişmelere baktığımızda gelişen bir neden yok. Dolar’ın düşüşü neden olarak gösterildi ama Dolar daha düşük seviyelerdeyken de petrolün daha düşük olduğunu hatırlayalım.

Petrolün ne yapacağıyla ilgili bir spekülasyonda bulunmak zor çünkü petrol fiyatları “delidir ne yapsa yeridir” şeklinde hareket ederken rasyonel bir davranış beklemek zor. Ancak yine ekonomik teorilere bakacak olursak petrol fiyatının düşmesi gerektiğini düşünüyorum.

Ancak ne zaman petrol fiyatları ABD’nin savaş maliyetini dünyadan çıkartmayı durduracağı yönünde karar erecek işte o zaman petrol çok sert bir şekilde düşecek. Bugünlerde petrol fiyatlarının yükselişi aslında ABD’ye yük değil çünkü unutmayalım ki ABD bugün Irak’ta petrol üzerinde oturuyor zaten. Bu nedenle fiyat yükselişleri ABD’nin aslında işine geliyor. Hem bu sayede Suudiler de Dolar’ın düşüşünden bugüne kadar fakirleşmişleri ancak petrolün yükseliyle birlikte zenginleşerek ABD’nin şirketlerini satın almak suretiyle hem zenginliklerini korumayı başarıyorlar hem de ABD’nin dış ticaret açığının kapanması konusunda büyük destek vererek Dolar’ın da uzun vadeli güçlenmesi için alt yapıyı oluşturuyorlar.

Yazarın Tüm Yazıları

Deja Vu

Biraz tarihe bakalım:1980’li yıllarda ABD’de enflasyon yükselirken bu yükselişi aynen bugünkü gibi petrol fiyatlarının artmasından kaynaklanan bir enflasyonist baskıyla oluşmuştu.

DİĞER YAZARLARIMIZ

Erdoğan ile Özel ne konuştular

Kaldırıp attım o park yerini

Akran zorbalığı

Zeytinburnu Mozaik Müzesi

Bir yumruk, kupaya mal olabilir