Cumhurbaşkanı krizini çözebilcek mi?

ALMANYA, seçimlerden iki ay sonra dörtlü koalisyon görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine siyasi istikrar krizi yaşıyor. Hıristiyan Demokratlar, Yeşiller ve Hür Demokratlar arasında yürütülen koalisyon ön görüşmeleri Hür Demokratlar’ın masadan kalkması üzerine çöktü. Koalisyon görüşmelerinin boşa çıkmasından seçmenlerin yüzde 55’i Hür Demokrat Partiyi sorumlu tutuyor. 

Şimdi sırada Sosyal Demokratlarla bir koalisyon seçeneği geliyor. Sosyal Demokratlar (SPD) ise “Koalisyonda yokuz” diye direniyor.
Almanya 70 yıllık tarihinde böyle bir durumla hiç karşılaşmadı. Almanya’nın umudu şimdi Cumhurbaşkanı Steinmeier. Bu krizi onun çözmesi bekleniyor. Eğer çözerse, “Kriz çözen Cumhurbaşkanı” olarak tarihe geçecek. Üzerindeki yük ağır. Cumhurbaşkanı Steinmeier erken seçim yerine partileri sorumluluk almaya ve hükümete girmeye ikna etmeye çalışacak. Başarılı olur mu, önümüzdeki günler gösterecek.

MERKEL BEKLEMEDE
Başbakan Merkel şimdi Cumhurbaşkanı’nın siyasi parti liderleriyle görüşmelerden alacağı sonucu bekliyor. Bu görüşmelerden sonra Merkel tekrar Cumhurbaşkanı’na çıkacak ve sonuca göre ya yeni bir koalisyon girişimi başlatacak veya erken seçim diyecek. Merkel, azınlık hükümeti seçeneğine “Benim programımda bir azınlık hükümeti yok. Bu durumda erken seçim daha iyi bir yol olur” diyerek, karşı çıktı. Cumhurbaşkanı Steinmeier’in, önce koalisyon görüşmelerinde masadan kalkan FDP’ye “Yeniden müzakere masasına geri dön” telkininde bulunması bekleniyor. Fakat ne Başbakan Merkel ne de Yeşiller, FDP’nin kararından dönmesini düşünmüyor. O zaman geriye sadece SPD ile yeniden büyük koalisyon ihtimali kalıyor. SPD lideri Martin Schulz ve parti yönetim kurulu, “Hıristiyan Birlik’le yeni bir koalisyona kesinlikle yokuz” diyor. Cumhurbaşkanı Steinmeier’in “Sorumluluk alın” telkinine rağmen, SPD bu tavrından vazgeçmezse, erken seçimden başka seçenek kalmıyor.

SPD İYİ DÜŞÜNMELİ
Şimdi SPD’nin çok iyi düşünmesi gerekiyor. SPD lideri Martin Schulz diyor ki, 24 Eylül genel seçiminde büyük koalisyon ortakları Hıristiyan Birlik’le SPD yüzde 14 oy kaybetti. Bununla seçmen büyük koalisyona hayır dedi. Bu çok ikna edici bir gerekçe değil. Birincisi, eğer partiler seçmenine verdiği sözleri gerçekleştirmek istiyorsa, hükümete girmek zorunda. Muhalefette kalarak, bu vaatleri yerine getiremezler. İkincisi, eğer erken seçime gidilirse, bu, en çok aşırı sağ AfD’nin işine yarayacak. Seçmen hükümet kuramayan yerleşik partileri cezalandıracak. O zaman Hıristiyan Birlik ile SPD arasında büyük koalisyon yeniden kaçınılmaz olacak. SPD erken seçimden sonra yine “Ben büyük koalisyonda yokum” diyemeyecek.
Peki SPD seçmene bu sefer koalisyona girmesi gerektiğini nasıl anlatacak? Seçmen SPD’ye, “Madem koalisyona girecektin, niçin erken seçim yaptırdın” diye sormayacak mı? Erken seçimden aşırı sağ AfD güçlü çıkarsa, bundan koalisyona önceden girmeyip, erken seçime sebep olan SPD sorumlu tutulacak. Nereden bakılırsa bakılsın, SPD öyle kolay kolay erken seçim riskini göze alamaz.