Buyurun buradan yakın!

Oktay EKŞİ

Bugün lütfen bulunduğunuz yerde çevrenize bir bakın. Türkiye'de sadece sokaktaki insanların değil, bizzat devletin kendi çıkardığı yasalara ne ölçüde saygı duyduğunu bugüne kadar öğrenemedinizse, bugün elinizde çok güzel bir fırsat var:

Geçen yıl kabul edilen, ama bir yıllık bir geçiş dönemi konan -kısaca- ‘‘Sigara yasağı’’ yasası bugünden itibaren fiilen uygulanmaya başlıyor.

Siz bugün eğer bir hastanede yahut bir okulda, kütüphanede, otobüste, uçakta, trende veya gemide veya bir tiyatroda iseniz, buralarda sigara içilip içilmediğine bakarak bir hükme varabilirsiniz.

Yasaya göre sadece oralarda değil, en az beş veya beşten fazla kişinin görev yaptığı kamu kurumlarının (örneğin nüfus idaresinin, polis karakolunun, tapu dairesinin, postanenin, tren, uçak veya otobüs terminallerinin) kapalı alanlarında sigara içilmesi yasak. Sadece buralarda ayrılmış özel bölümlerde sigara (veya puro, pipo vs.) içilebilecek.

Bakın bakalım, bu yasaklara uyan var mı?

Belki de ondan önce TBMM'ye bakmak doğru olur. Çünkü yasaya göre TBMM binasında da sigara ancak ‘‘sigara içilmesine izin verilen özel bölümlerde’’ içilecek.

Eğer TBMM üyeleri kendi koydukları yasaya saygılı olurlarsa, bir ölçüde umutlanabilirsiniz. Aksi halde iliklerimize kadar işlemiş olan laubalilik burada bir kere daha karşımıza çıkacağı için ‘‘çek kuyruğunu kopsun’’ diyebilirsiniz.

Eğer TBMM'de gözlem yapma şansınız yoksa bulunduğunuz yerdeki kocaman harfli dükkân -özellikle bakkal yahut market- tabelalarına bakın. Tabela o dükkânın öncelikle ‘‘.........’’ isimli sigarayı satan bir yer olduğunu söylemeye devam ediyor mu, etmiyor mu?

Binaların duvarlarına göz atın: O kirli kovboyun size bilmem ne sigarasını tavsiye ettiğini gösteren sevimsiz reklam hâlâ orada mı yok mu?

Bu yasanın gerçekten uygulanıp uygulanmayacağına sonra karar verin.

Çünkü yasaya göre bugüne kadar, o reklam panolarıyla, tabelaların çoktan sökülüp çöpe atılmış olması gerekiyordu.

Belki gereksiz yere kuşkucuyuz, ama açık söyleyelim:

Biz bu yasayla hiçbir şeyin çözüleceğine inanmıyoruz. Çünkü Türkiye'deki sigara lobisinin adamları belli ki yasayı daha doğmadan felç edecek önlemleri almışlar. Örneğin ‘‘reklam yapma yasağının’’ cezasını önce 10 milyon TL. olarak belirlemişler. Yani o kesim için fındık fıstık parası bile sayılamayacak bir rakam koymuşlar.

Sonra ‘‘sigara içme yasağına uymayana cezanın, o yerin en büyük mülki amiri tarafından verilmesini’’ yasaya yerleştirmişler.

Düşünün siz, bir ilin valisi yahut ilçenin kaymakamı elinde ceza makbuzu ile sigara yasağı ardında mı koşacak? O bunu yapmayıp başkasına havale etse, kesilecek ceza yasaya uygun olmayacak...

Yani bir soytarılık ki, sormayın gitsin...

İyi de... Böyle şeyler yapıp devletin itibarıyla neden oynuyorlar? Tamam anladık: Topluma yararları yok, bari devlete zarar vermesinler.