Bürokrasinin çabası yetecek mi?

Erdal SAĞLAM

Söz verilen 3'er aylık bütçe ve borçlanma programları ile aylık para programlarının yılbaşına kadar açıklanması gerektiğini belirtmiştik.

Hazine, Mahfi Eğilmez'le başlayan sorumlu ve çağdaş tutumunu devam ettirdiğini, önceki akşam piyasalar kapandıktan sonra yaptığı ‘‘Ocak-Mart dönemi borçlanma programı’’ açıklaması ile kanıtladı.

Geçtiğimiz hafta içerisinde Hazine'nin kararlı tutumu sürerken Maliye ve Merkez Bankası yönetimlerinin, daha önce söz verilen programları açıklamak konusunda ikircikli olduğunu gözlemiş, bunu da duyurmuştuk.

Hazine bu açıklaması ile görevini yerine getirdiği gibi, bir yandan da diğer kurumları ‘‘programlarını açıklama’’ noktasına itti, denilebilir.

Hazine Müsteşarı Yener Dinçmen ile önceki gün konuyu görüştüğümüzde, diğer kurumların kararlarına saygılı olduğu için kesin birşey söylemedi ama ‘‘Bütçe ve para programlarının da açıklanmasını beklediğini’’ belirtti.

Gerçekten de Hazine'nin bu atağından sonra diğer kurumların da harekete geçtiğini görüyoruz. Maliye, 15 Ocak'a kadar kamu kurumlarından dönemsel ödenek taleplerini alıp, ay sonuna kadar bütçe programını açıklayacak.

Yine Merkez Bankası'nın da -belki de haklı olarak- henüz IMF'le anlaşma olmadığı için, kamuoyuna açıklamaktan çekindiği para programı üzerindeki çalışmalarını hızlandırdığını duyuyoruz. Merkez Bankası, Hazine'nin bu atağından sonra, önümüzdeki günlerde, sınırlı büyüklüklerle de olsa, bir para programını kamuoyuna açıklayabilir.

Bürokrasinin bütün bu çabaları ‘‘istikrar amacı’’na dönük.

Daha önce söz verilmesinin yanısıra, piyasaların, IMF'le anlaşma olmasa bile önünü görme ihtiyaçlarını düşünen bürokrasi, şeffaflığı zorluyor.

Bürokrasi bu tutumu ile aynı zamanda politikacıları belirli harcamalar içinde tutmaya, ekonominin raydan çıkmasını önlemeye çalışıyor.

Bürokrasinin bu sorumlu tutumu Hükümete yansıyacak mı, göreceğiz...

KIŞ ZOR GEÇECEK

Başbakan Mesut Yılmaz'ın, yaklaşık bir ay önce verdiği, bürokrasiyi enflasyonla mücadele programı uygulanması konusunda umutlandıran, ‘‘Bu kış zor geçecek’’ sözleri, şimdi hayata geçmeye başlıyor.

Dinçmen, yaptığımız sohbette, 12 Ocak'ta IMF Heyetiyle birlikte Dünya Bankası Heyetinin de Ankara'da olacağını belirterek, ‘‘Bu nedenle mali tedbirlerin yanısıra, sektörel düzeltmelere de girileceğini’’ söylüyor.

Dinçmen, Eğilmez döneminde başlatılan reform çalışmalarının takipçisi olduğunu, o dönemde hazırlanan enflasyonla mücadele programı baz alınarak bu konudaki çalışmaların da devam ettirileceğini söylüyor.

Bütün bu çalışmalar gerçekten de ‘‘bu kışın zor geçmesini’’ öngörüyor.

Hazine'nin açıkladığı programda yeralan ‘‘üç ayda toplam 1.6 katrilyon ödeme’’ rakamı da, maaş ve zorunlu harcamalar dışında piyasalara önemli bir ödeme yapılmayacağının işareti olarak görülebilir.

Yeni yılın ilk yarısında, aylık nakit bazda maaş ödemesi tutarı 160 trilyon lirayı bulacak. Buna 15 günlük farklar eklendiğinde, 1.6 katrilyon ödemenin 500 trilyonunu aşkın kısmının, sadece maaş olduğu görülebilir.

Program incelendiğinde; yaklaşık 200 trilyonluk faiz dışı fazlanın yanısıra, geri ödemelerden az borçlanılarak aradaki farkın dışborçlanma ile karşılanmasının öngörüldüğü de ortaya çıkıyor.

Kısa vadeli avans kullanmayacağını açıklayan Hazine yönetimi, açıkladığı programla; öngördüğü rakamların üzerinde harcama yapmayacağını ve politikacılardan gelecek baskılara boyun eğmeyeceğini de açıklamış oluyor.

Hükümet bu programların arkasında ne kadar duracak, göreceğiz. Hükümet durmazsa, bürokratlar ne kadar dayanabilecek, belki onu da göreceğiz.

Zor geçecek kış, ekonomi bürokratlarının da ‘‘sınav dönemi’’ olacak.