Bir sen ye bir ısmarla

Venedik’in bir kenar mahallesindeki kafede bir olaya tanık olunur. İçeri giren müşterilerden biri barmene, “İki kahve, biri askıda” der ve iki kahve parası verip bir içer. Barmen de duvara asılı çiviye bir küçük kağıt asar.
******
Biraz sonra iki kişi gelir, “Üç kahve, biri askıda” der. Onlarda üç kahve parası verip iki içer. Barmen askıya bir küçük kağıt daha bırakır. Tanık olanlar anlar ki, bu uygulama günboyu sürmektedir. Ve içeri üstü başı eskice, yoksul ya da dar gelirli birisi girer.
******
Barmene, “Askıdan bir kahve” diye seslenir. Barmen hemen bir kahve hazırlar. Son gelen kahveyi içer ve para ödemeden gider. Barmen, askıdaki kağıtlardan birisini alıp çöpe atar. Toplumsal dayanışma örneği verilmektedir. Parası olmayanlara, yüzünü bile görmediği birileri kahve ısmarlar. Yardım edenle alan birbirlerine görmediği için rahattır. Barmen de köprü görevini üstlenmiştir, askıdaki kağıtları da görünebilir bir yere asarak işini kolaylaştırır.
******
Yıllar önce bu örnek dile getirildiğinde Ege’nin bazı kentlerinde, özellikle fırınlarda ‘Askıda’ uygulaması başladı. Örneğin; İzmir’de Güzelyalı’daki Arena Unlu Mamuller’de hala sürüyor. Ve geçenlerde çok sevgili dostum gazeteci, yazar Ünal Ersözlü yazdı. Bir lokantada yaşanan, yemeğe imrenme, ama parası olduğu için yiyememe olayını, şair duygusallığıyla köşesine taşıdı. ‘Askıda’ dayanışmasının lokantalarda da uygulanmasını önerdi.
******
Zor günlerden geçilen bir dönemdeyiz. Toplumsal dayanışmanın tam zamanı. ‘Askıda’ uygulaması yaygınlaşamaz mı? Lokantalar, sandviççiler, fırınlar, hatta kahvehanelerde bile ‘Askıda’ dayanışması uygulanabilir. Meslek odaları üyelerine öncülük yapabilir. Belediyeler katılanlara destek olabilir. Dayanışmaya katılanları da bizler sayfalarımıza taşır, örnek olmalarına ve yararlanmak isteyenlerin onları bulmasına yardımcı olabiliriz.
******
Esnafımız, bugünlerde çok zorda da olsa, kimsenin uyarmasına gerek kalmadan, açın halinden zaten anlıyor. Ama uygulama yaygınlaşırsa, hem sorumluluk dağılır, zordaki daha çok insan az da olsa ferahlar ve de dayanışma morali huzur verir.