Bir şarkı bin dosya

Ellerini, gözlerini bağlayarak Santiago Ulusal Stadyumu'na doldurdular.

Diktatör Augusto Pinochet'nin askerlerinin dipçik darbeleri altında.

Bir ses duyuldu o an.

Gitarıyla Venceremos'u söyleyen, "Biz kazanacağız" diyen Victor Jara'nın sesi.

Dipçikle ellerini kırdılar.

Çalamasın diye.

O şarkı söylemeye devam etti.

Yeniden çullandılar üstüne, ıslıkla sürdürdü Venceremos'u.

Dipçikle kafasını parçaladılar, makineliyle taradılar.

Ellerini kesip, tribünlerin önüne astılar.

Otuz beş yıl önce, Şili'de.

* * *

Ulusal Stadyum'daki infaz ve işkenceler noktalandıktan sonra, yıkadılar kanları.

Dünya Kupası maçları için FİFA'ya aynı stadyumla başvurdular.

Kabul etti FİFA.

Oradaki katliamlardan 2 hafta sonra, eleme maçlarında Şili Sovyetler Birliği ile eşleşti.

Sovyetlerin takımı o stadyumda maça çıkmayı reddetti.

İhraç edildiler kupadan, Şili maçlara devam etti.

* * *

Binlerce kişinin ölümünden, işkencelerden sorumlu Pinochet hiç yargılanmadı.

Jara'nın ölümünden ise 35 yıl sonra bir tek kişi sorumlu tutuldu.

Emekli bir albay.

Şimdi ev hapsinde.

"Yargılanacak" 35 yıl sonra...

Kaldıysa bir delil, bir tanık, bir heves...

Yani dosya kapandı.

* * *

Dün okuduğum Jara ile ilgili haber, 12 Eylül'ü getirdi aklıma.

650 bin kişi gözaltına alındı, 7 bin kişi için idam istendi, 50'si asıldı, cezaevlerinde 299 kişi yaşamını yitirdi, 144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü, 43 kişinin "intihar ettiği" açıklandı, 16 kişi "kaçarken", 95 kişi çatışmada vuruldu, 73 kişi "doğal olarak" öldü, 14 kişi açlık grevinde...

Dosya mı, hiç açıl(a)madı.