Bill Gates’in dijital şirket hayali Türkiye’de gerçek oldu
Güncelleme Tarihi:
<B> Merve YENAL</B>
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 07, 2004 00:44
Microsoft’un kurucusu Bill Gates, 10 yıl önce ‘Işık hızında düşünmek’ adında bir kitap yazdı. Kitapta, firmaların dijital ekonominin araçlarını kullanarak nasıl bütünleşecekleri, hızlanacakları anlatılıyordu. Bu araçlar iş yapış şekillerini de bambaşka bir boyuta taşıyacaktı. Gates’in öngörüleri bu kez ABD’de değil Türkiye’de gerçek oldu.
Dünyada en çok ziyaret edilen üç portalden biri olan msn.com’un Türkiye versiyonu ‘dijital yönetim’ sistemiyle hayata geçirildi. MSN Türkiye ve hotmail Türkiye’nin lansmanı geçtiğimiz ay yapıldı.
Projeyi yürüten MSN Türkiye Direktörü Hakan Dülge, yıllar önce tesadüfen okuduğu kitaptaki uygulamaları Türkiye’de hayata geçirme şansına sahip oldu. Kendi deyimiyle, ‘ışık hızında çalışmayı ve düşünmeyi, global ekonominin dijital araçlarla birbirine bir zamkla yapıştırılmasını bizzat hissetti’.
Sistem karışık görünse de aslında kendi içinde basit bir mantığı var. Sabahın köründe ya da gece yatmadan kontrol edilen e-posta’lar, gece yarıları gerçekleşen telekonferanslar, videokonferanslar... Her gün yazılan 150-200 e-posta... Bir tartışma platformu, hatta ortak bir bilinç haline gelen ve çözüm üreten e-postalar... Dünyanın dört bir tarafına açılan telefonlar... Her ay Türkiye, İngiltere ya da Amerika’da yapılan toplantılar... Arka planda ise dünyanın dört bir yanından projeye dahil olan ve birbirinin yüzünü bile görmeden çalışan bir ‘ekip’...
Proje geçtiğimiz kasımda başlayıp temmuza kadar devam etti. Arjantin’den Türkiye’ye İrlanda’dan Zürih’e, ABD’den Viyana’ya 300 kişilik bir ekip bu işi altı ay gibi kısa bir sürede bitirdi. Hakan Dülge projede uyguladıkları ‘yeni’ yönetim tarzını şöyle anlatıyor: ‘Örneğin, ‘hotmail Türkiye’nin çağrı merkezi altyapısı için bile birkaç ülke ile işbirliği yapıldı. Çağrı merkezi desteği Hollanda’daydı. Çağrı merkezinde çalışacak kişilerin ne söylemesi, nasıl davranması gerektiği İrlanda’daki yerelleştirme merkezinde Türkçeleştirildi. Çağrı merkezinde telefonu ilk açan operatörün ses kayıtları ise Amerika’da yapıldı.’
Yalnızca çağrı merkezinde değil projenin diğer bölümlerinde de ‘uluslararası bir işbirliği’ gerçekleştirilmiş. Zürih’teki program yöneticiliği ekibi hotmail.com.tr portalı için içerik sağlayıcılığı işini üstlenmiş. Bunu yaparken ABD’deki ekibin desteğini almış. İçeriğin Türkiye’nin taleplerine göre değiştirilmesini ise Türkiye’deki kanal ve içerik ortakları gerçekleştirmiş. Ayrıca Zürih ve Viyana ofisleri portalin oluşturulması ile ilgili ticari ve teknik donanımı sağlamışlar.
Dülge için bu proje daha öncekilerden biraz farklı. Bugüne kadar bütün projelerde birlikte çalıştığı kişilerle en geç bir iki gün içinde fiziksel temasa geçtiğini söylüyor. Bu sefer öyle olmamış. Projede çalışanların yarısını hiç görmemiş bile.
Ülkeler arasında zaman farkı olduğu için herkes yaşam biçimini proje kapsamında değiştirmiş. Örneğin, projenin ilk dönemlerinde sabah kalkınca, öğle tatilinde ve gece yatmadan önce günde üç defa e-postaları kontrol ederek ülkeler arasındaki zaman farkı engelini aşmışlar. Böylece projenin ivme kazanmasını sağlamışlar.
Dülge yine aynı dönemde gecenin ikisinde bile telekonferans için kalktığını hatırlıyor. Birçok kişinin evinde geniş bant teknolojisi olmadığı için videokonferans yerine e-posta ve telekonferansları daha sık tercih etmişler.
e-posta bulutlarıyla yaşadık
MSN Türkiye Direktörü Hakan Dülge, proje boyunca ‘e-postayla yaşadıklarını’ söylüyor: ‘Diyelim ki ürünün içeriğinde bir problem var. Böyle bir şeyi e-postayla rapor ettiğinizde herkes alakalı olduğunu düşündüğü ekiplere yolluyor. O ekipler daha alttaki ekiplere yolluyor. Sonunda teşhis ve tamir edecek ekipler bulunuyor. Bahsettiğim işler çeşitli kıtalarda cereyan ediyor. Üç dört saatlik dilim içinde o e-posta bulutu çözüme dönüşerek geri dönüyor.’ Dülge’ye göre bir e-posta ‘buluta dönüşmeye’ başladıktan sonra kaybolmuyor, geri dönüyor: ‘Günde ortalama 200 e-posta atıyorduk. 24 saatte bütün dünyayı dolaşmış oluyor. Bir sonuç çıkıyor onu kullanıyorsunuz.’
Ön ödemeli sistemle üye olunuyor
‘hotmail.com.tr’ye ön ödemeli kartlarla üye olunuyor. Bu özelliğiyle dünyada bir ‘ilk’. Hakan Dülge bir ay içinde msn.com.tr portalinde yaklaşık bir milyon kullanıcıya ulaştıklarını anlatıyor. Bundan sonra tüketici ihtiyaçlarına göre taleplere yanıt vereceklerini söylüyor: ‘Türkiye’de en çok kullanılan e-posta adresi hotmail.com’du. Hotmail’in iki milyona yakın kullancıcısı var. İngilizce hizmet veriyorduk. Dil bilmeyen kullanıcılar olabilir. Bu kişilere Türkçeleştirilmiş bir hotmail sunmak istedik. Bunun ötesinde ücretsiz hotmail’in sunulduğu iki megabite’lık alan yerine 2000 megabite’lık bir alan verelim, karşılığında sembolik bir ücret talep edelim dedik.’
Projeyi yürüten MSN Türkiye Direktörü Hakan Dülge, yıllar önce tesadüfen okuduğu kitaptaki uygulamaları Türkiye’de hayata geçirme şansına sahip oldu. Kendi deyimiyle, ‘ışık hızında çalışmayı ve düşünmeyi, global ekonominin dijital araçlarla birbirine bir zamkla yapıştırılmasını bizzat hissetti’.
Sistem karışık görünse de aslında kendi içinde basit bir mantığı var. Sabahın köründe ya da gece yatmadan kontrol edilen e-posta’lar, gece yarıları gerçekleşen telekonferanslar, videokonferanslar... Her gün yazılan 150-200 e-posta... Bir tartışma platformu, hatta ortak bir bilinç haline gelen ve çözüm üreten e-postalar... Dünyanın dört bir tarafına açılan telefonlar... Her ay Türkiye, İngiltere ya da Amerika’da yapılan toplantılar... Arka planda ise dünyanın dört bir yanından projeye dahil olan ve birbirinin yüzünü bile görmeden çalışan bir ‘ekip’...
Proje geçtiğimiz kasımda başlayıp temmuza kadar devam etti. Arjantin’den Türkiye’ye İrlanda’dan Zürih’e, ABD’den Viyana’ya 300 kişilik bir ekip bu işi altı ay gibi kısa bir sürede bitirdi. Hakan Dülge projede uyguladıkları ‘yeni’ yönetim tarzını şöyle anlatıyor: ‘Örneğin, ‘hotmail Türkiye’nin çağrı merkezi altyapısı için bile birkaç ülke ile işbirliği yapıldı. Çağrı merkezi desteği Hollanda’daydı. Çağrı merkezinde çalışacak kişilerin ne söylemesi, nasıl davranması gerektiği İrlanda’daki yerelleştirme merkezinde Türkçeleştirildi. Çağrı merkezinde telefonu ilk açan operatörün ses kayıtları ise Amerika’da yapıldı.’
Yalnızca çağrı merkezinde değil projenin diğer bölümlerinde de ‘uluslararası bir işbirliği’ gerçekleştirilmiş. Zürih’teki program yöneticiliği ekibi hotmail.com.tr portalı için içerik sağlayıcılığı işini üstlenmiş. Bunu yaparken ABD’deki ekibin desteğini almış. İçeriğin Türkiye’nin taleplerine göre değiştirilmesini ise Türkiye’deki kanal ve içerik ortakları gerçekleştirmiş. Ayrıca Zürih ve Viyana ofisleri portalin oluşturulması ile ilgili ticari ve teknik donanımı sağlamışlar.
Dülge için bu proje daha öncekilerden biraz farklı. Bugüne kadar bütün projelerde birlikte çalıştığı kişilerle en geç bir iki gün içinde fiziksel temasa geçtiğini söylüyor. Bu sefer öyle olmamış. Projede çalışanların yarısını hiç görmemiş bile.
Ülkeler arasında zaman farkı olduğu için herkes yaşam biçimini proje kapsamında değiştirmiş. Örneğin, projenin ilk dönemlerinde sabah kalkınca, öğle tatilinde ve gece yatmadan önce günde üç defa e-postaları kontrol ederek ülkeler arasındaki zaman farkı engelini aşmışlar. Böylece projenin ivme kazanmasını sağlamışlar.
Dülge yine aynı dönemde gecenin ikisinde bile telekonferans için kalktığını hatırlıyor. Birçok kişinin evinde geniş bant teknolojisi olmadığı için videokonferans yerine e-posta ve telekonferansları daha sık tercih etmişler.
e-posta bulutlarıyla yaşadık
MSN Türkiye Direktörü Hakan Dülge, proje boyunca ‘e-postayla yaşadıklarını’ söylüyor: ‘Diyelim ki ürünün içeriğinde bir problem var. Böyle bir şeyi e-postayla rapor ettiğinizde herkes alakalı olduğunu düşündüğü ekiplere yolluyor. O ekipler daha alttaki ekiplere yolluyor. Sonunda teşhis ve tamir edecek ekipler bulunuyor. Bahsettiğim işler çeşitli kıtalarda cereyan ediyor. Üç dört saatlik dilim içinde o e-posta bulutu çözüme dönüşerek geri dönüyor.’ Dülge’ye göre bir e-posta ‘buluta dönüşmeye’ başladıktan sonra kaybolmuyor, geri dönüyor: ‘Günde ortalama 200 e-posta atıyorduk. 24 saatte bütün dünyayı dolaşmış oluyor. Bir sonuç çıkıyor onu kullanıyorsunuz.’
Ön ödemeli sistemle üye olunuyor
‘hotmail.com.tr’ye ön ödemeli kartlarla üye olunuyor. Bu özelliğiyle dünyada bir ‘ilk’. Hakan Dülge bir ay içinde msn.com.tr portalinde yaklaşık bir milyon kullanıcıya ulaştıklarını anlatıyor. Bundan sonra tüketici ihtiyaçlarına göre taleplere yanıt vereceklerini söylüyor: ‘Türkiye’de en çok kullanılan e-posta adresi hotmail.com’du. Hotmail’in iki milyona yakın kullancıcısı var. İngilizce hizmet veriyorduk. Dil bilmeyen kullanıcılar olabilir. Bu kişilere Türkçeleştirilmiş bir hotmail sunmak istedik. Bunun ötesinde ücretsiz hotmail’in sunulduğu iki megabite’lık alan yerine 2000 megabite’lık bir alan verelim, karşılığında sembolik bir ücret talep edelim dedik.’