Benzinde fiyat düşerken vergi yükü yüzde 66’ya yükseldi
Güncelleme Tarihi:
DÜNYADA ham petrol fiyatları gerilerken, Türkiye benzindeki vergi yüküyle Avrupa Birliği’nde lider oldu. Benzin içindeki vergi yükü aralık ayında yüzde 66’ya yükseldi. Bu oran 28 AB ülkesi içinde sadece Hollanda’da uygulanıyor.
AB ortalaması ise yüzde 59. 2014 yılı Ekim ve Kasım aylarında benzin içindeki verginin ağırlığı yüzde 61-62 düzeyindeydi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) aralık ayına ilişkin “Petrol Piyasası Fiyatlandırma Raporu”na göre, benzinin vergisiz fiyatı kasım ayında 1.27 lirayken, aralıkta 1.01 liraya geriledi. Vergi ile diğer dağıtıcı ve bayi kârları eklendiğinde kasım ayında 4.66 olan fiyat, aralıkta 4.32 liraya geriledi. Aralık ayında oluşan 4.32 liralık benzinin 2.84 lirası, vergiden oluştu. Benzinin satış fiyatının yüzde 65.74’ü vergiden oluşurken, ürün maliyeti yüzde 23.29, piyasada faaliyet gösteren şirketlerin brüt kar marjı yüzde 10.97 oldu. Yani maliyetin yaklaşık 2.5 katı oranında vergi alındı.
VERGİ ORANI İLE LİDER
2014 yılı Eylül ayında benzin içindeki vergi yükü yüzde 59’du. Bu oran Ekim ayında yüzde 61’e, kasım ayında da yüzde 62’ye çıktı. Son olarak aralık ayında ise 66’ya yükseldi. Eylül ayında Türkiye’nin önünde İngiltere, Hollanda, İtalya ve Yunanistan vardı. Aralık ayında ise benzin içindeki verginin oranı en yüksek ülke Türkiye ile Hollanda oldu. İngiltere’nin vergi yükü yüzde 65 oldu. Türkiye’de benzinden sabit miktarda vergi alınıyor. Bir litre benzinden 2.1765 liralık Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tahsil ediliyor. ÖTV öncelikle ürün fiyatına ekleniyor. Çıkan fiyat üzerine bir de yüzde 18 oranında KDV ekleniyor. ÖTV sabit olduğu için fiyat düşerken verginin ağırlığı da artıyor. Ancak aynı zamanda ürün fiyatı ve ÖTV eklenerek KDV alındığı için KDV gelirleri düşüş trendine giriyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz günlerde ham petrol fiyatı 60 dolarda kalırsa KDV kaybının yıllık 2.7 milyar lirayı bulabileceğini söylemişti. Ancak ÖTV sabit olduğu için bu kalemde bir gerileme söz konusu değil. Petrol fiyatı düşerken ÖTV sabit kaldığı için satış fiyatı içindeki ağırlığı da artıyor.
Benzinden hangi ülke ne kadar vergi alıyor (%)
Türkiye 66
Hollanda 66
Birleşik Krallık 65
İtalya 64
İsveç 64
Yunanistan 64
Almanya 63
Finlandiya 62
İrlanda 62
Belçika 62
Fransa 61
Danimarka 61
Polonya 61
Portekiz 61
AB 28 Ağırlıklı ortalama 59
Slovakya 58
Hırvatistan 58
Avusturya 57
Romanya 57
Macaristan 55
İspanya 54
Çek Cumhuriyeti 54
Letonya 54
Güney Kıbrıs Yönetimi 54
Estonya 54
Litvanya 53
Lüksemburg 53
Polonya 53
Malta 51
Bulgaristan 48