BaÅŸka türlü bir A.Åž.K.
Güncelleme Tarihi:
Kısa adı IBS olan irritabıl bağırsak sendromu zamane hastalıklarından biri. Çoğunluğu genç ve orta yaşta olan her yüz kişiden 20'si IBS nedeniyle sıkıntı yaşıyor. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülen hastalıklardan olan IBS hayati bir tehlike yaratmıyor ancak yaşam kalitesini bozuyor.
IBS ÅŸiÅŸkinlik, gaz ve dışkılama bozukluÄŸu, karın bölgesinde huzursuzluk hissi ve karın aÄŸrısı gibi belirtiler gösteriyor. Yeditepe Ãœniversitesi Hastanesi Gastroentereloji uzmanı Prof. Dr. Cengiz Pata, hastalığın kod adının "A.Åž.K." olduÄŸunu söylüyor. Çünkü sendromu en iyi anlatan üç belirti, aÄŸrı, ÅŸiÅŸkinlik, kabızlık, kısacası A.Åž.K. Â
STRES ARTTIKÇA, IBS ALEVLENİYOR
"Psikiyatrik bir hastalık" deÄŸil. Fakat bazı psikolojik ve psikososyal faktörlerin tetikleyici olduÄŸu düşünülüyor. Prof. Dr. Pata, "Günlük stres arttıkça, hastalık karşımıza daha sık çıkıyor. Bazen hastalar son derece keyifli oldukları, tatillerde dahi IBS'den çekebiliyor. Hastaların büyük çoÄŸunluÄŸu stresin belirtileri tetiklediÄŸinden bahseder" diyor. Depresyon-anksiyete, somatoform bozukluk (fiziksel neden olmadan hastalık belirtileri ortaya çıkması), yaÅŸam stresinin de etkili olduÄŸu biliniyor. Ayrıca göç eden toplumlarda, fiziksel veya seksüel suistimale uÄŸrayanlar da yine daha sık görülüyor. YaÅŸam boyu farklı zamanlarda etkili olan baÅŸka psikolojik stresler etkili olabiliyor. EÅŸle geçimsizlik, okulda veya iÅŸte sorun yaÅŸamak gibi. Bunlar gerginlik, anksiyeteye yol açıyor.Â
Prof. Dr. Pata, IBS'lilerin beyindeki aÄŸrı algılama merkezlerinin daha çok çalıştığını söylüyor. AÄŸrı eÅŸikleri daha düşük. Ayrıca bu kiÅŸiler, bağırsaklardaki gaza daha hassas. BaÅŸkasında aÄŸrı yapmayan gaz, bunlarda ciddi sıkıntı yaratıyor.Â
Sorunun kadınlarda daha sık görülmesi iki nedene bağlanıyor. İlki kadınların ağrı algısı daha fazla. İkinci suçlu progesteron hormonu. Nitekim yumurtlama dönemlerinde kadınların IBS şikayetleri artıyor.
TEK İLAÇ YETMEYEBİLİR
Nedeni ve mekanizması tam olarak bilinmediği için çok etkili ve kesin tedavisi henüz bulunmuyor. Tedavide esas, kişiyi rahatsız eden bulguların kontrol altına alınması. Bunun için şikayetleri tetikleyen sebepler araştırılıp bunlardan uzak kalınması öneriliyor. Şikayetin türüne göre bağırsak spazm gidericiler, gaz azaltıcı ilaçlar, ağrı kesiciler, antidepresan tedaviler, dışkıyı yumuşatıcı ilaçlar ve yaşam tarzında yapılan değişiklikler kişiye özel olarak düzenlenen tedavide önemli bir yere sahip.
Â
Â