Basın özgürlüğüne darbe

AMERİKA Birleşik Devletleri’nin (ABD) önde gelen istihbarat birimlerinden Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) yıllarca Almanya Başbakanı Angela Merkel’in yaptığı telefon görüşmelerini bile gizlice dinleyip, yazışmalarını kayıtlara geçirdiği 2013 yılında ortaya çıkınca Berlin’de tam bir şok yaşandı.

Evet, dünyanın çeşitli kesimlerinde istihbarat birimlerinin her türlü bilgi topladığı, casusluk faaliyetlerinde bulunduğu biliniyordu ama bir ülkenin başbakanının, devlet başkanının yaptığı telefon görüşmelerinin gizlice dinlenip kayıtlara geçirildiğinden pek de hareket edilmiyordu.
Ancak NSA’in yalnız Merkel’i değil, Almanya’nın eski Başbakanı Helmut Kohl’ü bile yakından takip ettiği sonradan ortaya çıktı.
Fransa’nın eski Devlet Başkanları Jacques Chirac ve Nicolas Sarkozy ile şu andaki Devlet Başkanı François Hollande’ı da.
Başka hükümet ve devlet başkanlarını da.

***
İşte o günlerde yaptığı bir basın toplantısında Almanya Başbakanı Angela Merkel, “Dostlar arasında gizli dinleme -casusluk- kabul edilemez” açıklamasında bulundu.
Paris’teki Elysee Sarayı’ndan da “Kabul edilemez” açıklaması geldi.
Merkel telefona sarılıp ABD Başkanı Barack Obama’yı aradı ve tepkisini sözlü olarak da iletti.
Ancak bu gelişmelerin üzerine gidilirken Almanya’nın dış istihbarattan sorumlu Federal Haberalma Teşkilatı’nın (BND) uyumadığı ortaya çıktı.
BND, çeşitli alanlarda NSA ile işbirliği yapmış.
BND, 1976 yılından beri NATO’daki müttefiki olan Türkiye’yi yakın takibe almış.
Hem de dönemin Almanya Başbakanı Helmut Schmidt’in onayı ile.
BND, çeşitli ülkelerin başbakanlarının, bakanlarının ve yüksek düzeyde sorumluluk taşıyanların telefon görüşmelerini gizlice dinleyip kayıtlara geçirmiş, casusluk yapmış.
BND, dost Avrupa Birliği (AB) ve NATO ülkelerinde olduğu gibi, başka ülkelerin dünyanın çeşitli kesimlerindeki diplomatik temsilciliklerinde benzer faaliyetlerde bulunmuş.
Hem de tam 3 bin 300 hedef belirlenmiş.
Evet, hem de Almanya Başbakanı Angela Merkel, “Dostlar arasında gizli dinleme -casusluk- kabul edilemez” dediği halde.

***
İşte bundan kısa bir süre önce Hıristiyan Demokrat/Hıristiyan Sosyal Birlik Partileri (CDU/CSU) ile Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) oluşan “büyük kaolisyon hükümeti”, BND yasasında reform için masaya oturdu.
Sonbaharda hayata geçirilmesi beklenen reform paketi aslında BND’nin faaliyetlerinin daha iyi kontrol edilebilmesini hedefliyor.
Ancak hiç de öyle değil.
Reform paketinde, Alman vatandaşlarının yaptığı telefon görüşmelerinin, e-mail yazışmalarının BND tarafından gizlice dinlenemeyeceği ve kayıtlara geçirilemeyeceği yer alıyor.
AB ülkeleri vatandaşlarının da ancak belirli hallerde.
AB üyesi olmayan ülkelerin vatandaşlarının ise “Almanya’nın güvenlik politikası açısından önem taşıması durumunda” gizlice dinlenmelerine imkan kılınıyor.
Şu anda geçerli yasalarda basın özgürlüğü göz önünde bulundurularak Almanya içinde ve yurtdışında yerli ve yabancı medya mensuplarının gizlice dinlenemeyeceği çok açık bir biçimde yer aldığı halde, reform paketi ile yabancı gazetecilerin yurtdışında yakın takibe alınmasına imkan kılınıyor.
Yani Almanya, BND’nin bu yöndeki faaliyetlerine yasal dayanak yaratıyor.
Yani Almanya, bir yerde “Başka ülkelerdeki basın özgürlüğü beni ilgilendirmez” diyor.
Yani Almanya, bile bile basın özgürlüğüne darbe vuruyor.