Baş, boyun, sırt ağrılarınız için dişçiye başvurdunuz mu?
Güncelleme Tarihi:
Günün Uzmanı: Dr. Cüneyt KESKİN
Oluşturulma Tarihi: Nisan 19, 2004 17:35
Kronik olarak devam eden ve bazı zamanlar artan, genellikle kulak önü, şakaklar ve ensede baş ağrısı olarak kendini gösteren hatta boyun ve sırta da yansıyan, insanı doktor doktor dolaştırıp bir türlü geçmeyen ağrılardan bahsedeceğiz.
Diş kökenli olmayan, ancak kendini diş, baş, boyun ve yüz ağrısı olarak gösteren, çene ekleminin ağrılı fonksiyon bozukluğuna uluslararası bir terim olan ve kısaca MPD denilen ‘Myofascial Pain Dysfunction syndrome’ deniyor.
Baş, boyun hatta sırt ağrılarıyla diş ve çenenin ne ilgisi var?
Bu tür ağrıların asıl kaynağı çene eklemi. Onun için MPD sendromuna çene eklemi fonksiyon bozukluğu sendromu da denir. Sorunda eklem hareketlerini kısıtlayan baş, yüz ve boyun bölgesindeki kasların içinde ağrılı tetik noktaların varlığı da söz konusu. Her kastaki tetik noktalar için farklı ağrı yayılım bölgeleri tanımlandı. Hastalar ağrılarını bu yayılım bölgelerinde duyarlar ve tetik noktaya basılınca yayılım bölgesindeki ağrı artar. Baş, boyun ve çene kaslarındaki rahatsızlık çene eklemini etkileyebilir, eklem ve dişe ait bozukluklar da çevre dokuları etkiliyor.
Hastaların kaçında gerçek sorumlu ağız ve diş yapısı?
Sendroma yatkınlığı arttıran ve başlatan nedenler arasında dişsel nedenler önde gelir.
Nedenler nasıl ayırt edilebiliyor?
Dişsel sorunlar ağız içi muayenede hemen tespit edilir. Protez yapılmamış çekim boşlukları ve buraya devrilmiş dişler, dişsizlik nedeniyle tek taraflı çiğneme alışkanlıkları, diş sıkma ve diş gıcırdatma alışkanlığı, kötü ve yüksek yapılmış protez veya dolgular kendi başına eklem sorunu yaratabilir. Çeneye gelen travma, ağzın uzun süre açık kalmasına yol açan ağız içi girişimler, sert cisimleri ısırma alışkanlığı, boyun-yüz ve ense kaslarının zorlanması hatta iç kulak hastalıkları bile sendromu başlatan faktörler olabilir.
Psikolojik faktörler etkili mi?
Psikolojik faktörleri de sorgulamak gerekli. Psikolojik bozukluklarda kasların istemsiz olarak sıkmasına bağlı sorunlar göze çarpıyor.
Hangi bozukluklar, nasıl sorun yaratıyor?
Eklem sorununun görülme şekli değişebilir, eklemde tıkırtı ve hassasiyetle başlayan sorunlar ağız açma hareketinde eklemin yerinden çıkmasına ve dayanılmaz ağrılara kadar artabilir. Etkenin hangisi olduğundan çok süresi ve yoğunluğu önemlidir.
Sizin tedaviniz yetiyor mu? Neyi düzeltiyorsunuz bunun için?
Çene eklemi rahatsızlıklarının tedavisi bir ekip işi. Ortodonti, protez, cerrahi dallarında uzman diş hekimleri ile kulak burun boğaz hastalıkları, psikiyatri ve fizik tedavi uzmanı diğer doktorların olması gerekir.
Fizyoterapi gibi yöntemlerden destek alıyor musunuz?
Tabii ki. Fizyolojik rehabilitasyon için fizik tedavi uzmanı devreye giriyor.
Neden kadınlarda daha sık görülüyor?
Yapılan araştırmalar eklem rahatsızlığı ve MPD sendromunun kadınlarda hekime başvuru oranının erkeklere oranla 3 misli daha fazla olduğunu gösteriyor. Kadınlarda daha sık görülmesinden dönemsel hormonal değişikliklerinin sıklığı ve bunun neden olduğu stres seviyelerindeki artış ile dokusal değişiklikler sorumlu.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN
Baş, boyun hatta sırt ağrılarıyla diş ve çenenin ne ilgisi var?
Bu tür ağrıların asıl kaynağı çene eklemi. Onun için MPD sendromuna çene eklemi fonksiyon bozukluğu sendromu da denir. Sorunda eklem hareketlerini kısıtlayan baş, yüz ve boyun bölgesindeki kasların içinde ağrılı tetik noktaların varlığı da söz konusu. Her kastaki tetik noktalar için farklı ağrı yayılım bölgeleri tanımlandı. Hastalar ağrılarını bu yayılım bölgelerinde duyarlar ve tetik noktaya basılınca yayılım bölgesindeki ağrı artar. Baş, boyun ve çene kaslarındaki rahatsızlık çene eklemini etkileyebilir, eklem ve dişe ait bozukluklar da çevre dokuları etkiliyor.
Hastaların kaçında gerçek sorumlu ağız ve diş yapısı?
Sendroma yatkınlığı arttıran ve başlatan nedenler arasında dişsel nedenler önde gelir.
Nedenler nasıl ayırt edilebiliyor?
Dişsel sorunlar ağız içi muayenede hemen tespit edilir. Protez yapılmamış çekim boşlukları ve buraya devrilmiş dişler, dişsizlik nedeniyle tek taraflı çiğneme alışkanlıkları, diş sıkma ve diş gıcırdatma alışkanlığı, kötü ve yüksek yapılmış protez veya dolgular kendi başına eklem sorunu yaratabilir. Çeneye gelen travma, ağzın uzun süre açık kalmasına yol açan ağız içi girişimler, sert cisimleri ısırma alışkanlığı, boyun-yüz ve ense kaslarının zorlanması hatta iç kulak hastalıkları bile sendromu başlatan faktörler olabilir.
Psikolojik faktörler etkili mi?
Psikolojik faktörleri de sorgulamak gerekli. Psikolojik bozukluklarda kasların istemsiz olarak sıkmasına bağlı sorunlar göze çarpıyor.
Hangi bozukluklar, nasıl sorun yaratıyor?
Eklem sorununun görülme şekli değişebilir, eklemde tıkırtı ve hassasiyetle başlayan sorunlar ağız açma hareketinde eklemin yerinden çıkmasına ve dayanılmaz ağrılara kadar artabilir. Etkenin hangisi olduğundan çok süresi ve yoğunluğu önemlidir.
Sizin tedaviniz yetiyor mu? Neyi düzeltiyorsunuz bunun için?
Çene eklemi rahatsızlıklarının tedavisi bir ekip işi. Ortodonti, protez, cerrahi dallarında uzman diş hekimleri ile kulak burun boğaz hastalıkları, psikiyatri ve fizik tedavi uzmanı diğer doktorların olması gerekir.
Fizyoterapi gibi yöntemlerden destek alıyor musunuz?
Tabii ki. Fizyolojik rehabilitasyon için fizik tedavi uzmanı devreye giriyor.
Neden kadınlarda daha sık görülüyor?
Yapılan araştırmalar eklem rahatsızlığı ve MPD sendromunun kadınlarda hekime başvuru oranının erkeklere oranla 3 misli daha fazla olduğunu gösteriyor. Kadınlarda daha sık görülmesinden dönemsel hormonal değişikliklerinin sıklığı ve bunun neden olduğu stres seviyelerindeki artış ile dokusal değişiklikler sorumlu.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN