Baldızınız ve kardeşiniz çocuğunuz sayılacak

Yakında çıkacak bir yasa ile baldızınız, görümceniz ve kardeşiniz“çocuğunuz” olarak kabul edilecek.
Kayınbiraderiniz de çocuğunuz kabul edilecek.
Hatta, baldızınızın, görümceniz ya da kayınbiraderinizin çocuğu da..

OLAY NE?

Şu anda TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda olan bir yasa tasarısı var.
Yeni Gelir Vergisi Kanunu’yla ilgili olan bu tasarı ile çocuk tanımı değiştiriliyor. Tasarıdaki yeni “çocuk” tanımına göre, mükellefle birlikte oturan;
- Ana veya babasını kaybetmiş torunlar,
- Vesayeti yani himayesi altında bulunan; kendisinin veya eşinin kardeşi yani kayınbiraderi, baldızı, görümcesi,
- Kendi kardeşinin ve eşinin kardeşinin çocukları,
18 yaşını veya tahsilde olup
25 yaşını doldurmadığı sürece, “çocuk” sayılırlar (Yeni Gelir Vergisi Kanunu
Tasarısı, Md.2/1-b).

ENGELLİLER UNUTULMUŞ

Çocuk deyimi kapsamında baldız, kayınbirader, görümce hatta kardeş bile çocuk sayılırken,
ailesinin sürekli bakımına muhtaç olan 18 yaşını, tahsilde olup 25 yaşını doldurmuş olan ve herhangi bir işte çalışmayan “engellilerin”, çocuk deyimi kapsamında sayılması unutulmuş.
Oysa, ailesinin bakımına muhtaç ve herhangi bir işte çalışmayan engellilerin de “çocuk tanımı” kapsamına alınması gerekirdi.
Tasarıda sadece bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretliler ile serbest meslek erbabı için engelli indirimi uygulanması öngörülüyor (Md.33/5 ve 68/1-ç).

ÜÇ ÇOCUKTAN FAZLASINA RET

Mevcut Gelir Vergisi Yasası’nda, ücretlinin bütün çocuklarına örneğin üç çocuktan fazlasına da “asgari geçim indirimi” olarak “vergi indirimi” uygulanıyor (GVK.Md.32).
Yeni Gelir Vergisi Tasarısı’nda ise, ücretlilerin “en fazla üç çocuğuna” vergi indirimi uygulanacağı belirtiliyor (Tasarı, Md. 36/1-a). Buna göre, örneğin 5 çocuktan 3’ü, çocuk deyimi kapsamında vergi indiriminden yararlandırılacak, kalan ikisi için artık vergi indirimi uygulanmayacak.

ESNAF VE TÜCCARIN BİR ÇOCUĞUNA BİLE RET

Çağdaş ülkelerin gelir vergisi yasalarına göz attığımızda, beyanname veren gelir vergisi mükelleflerinin çocuklarının da “asgari geçim indirimi” olarak, vergi indiriminden yararlandırıldığını fark ediyoruz.
Yeni Vergi Tasarısı’nı bu yönüyle incelediğimizde, yıllık gelir vergisi beyannamesi verenlerin (yani bakkal, konfeksiyoncu, lokantacı, inşaatçı, yedek parçacı, oyuncakçı, kitapçı, kırtasiyeci, ayakkabıcı, gözlükçü, mobilyacı, kuruyemişçi, tamirci, doktor, avukat, mimar ve diğer vergi mükelleflerinin) “bir çocuğuna dahi vergi indirimi uygulanmadığı” göze çarpıyor!
Beyannamede, belli sınırlamalarla eğitim ve sağlık giderleri indiriliyor ama o da tartışmalı farklı bir olay.

PATRON-ÇALIŞAN ÇELİŞKİSİ

Yeni Vergi Tasarısı’na bakıyoruz;
-Patrona 1 TL dahi “asgari geçim indirimi” yok.
Çalışanına, medeni durumuna göre, asgari ücretin yarısından başlayan vergi indirimi uygulanıyor.
-Patronun bir çocuğuna dahi “vergi indirimi” yok.
Çalışanına, üç çocuğa kadar “vergi indirimi” var.
Bir taraftan baldız, kayınbirader, görümce bile çocuk kabul edilebilirken, hatta duruma göre bunların çocukları da “mükellefin çocuğu gibi” kabul edilirken, diğer taraftan beyanname verenlerin kendi çocuklarından birine dahi “vergi indirimi” uygulanmayışı, işverene de asgari geçim indirimi uygulanmayışı, çağdaş ülke uygulamalarıyla da çatışıyor..