Az gitti uz gitti artık hep gitti

Doğan HIZLAN

Pertev Naili Boratav da artık, anılarımızda ve kitaplarında yaşayacak. Masallarını okuyanların, araştırmalarının bize açtığı engin kaynağı bilenlerin acısı büyük.

Folklorun, halk biliminin, bir ülkenin gerçek kültür kaynağı olduğunu, o, çalışmalarıyla bize öğretti. Dünü bugüne bağlayıp, yarının yaratıcılarına ölümsüz bilgiler ve belgeler bıraktı.

Boratav'a verilen üç ödül töreninde de bulundum. Bir araştırmacının, bir bilim adamının ödül törenlerine tanıklık yapmanın ne önemi var, diyebilirsiniz. Ödül verilenin Boratav olduğunu düşündüğünüzde, geç de olsa bir hatanın düzeltilmesinde bulunmanın onurunun hayatınızdaki unutulmaz anlar arasında yer aldığını kabul edersiniz.

Cefa çekmiş, yurt dışına çıkmak zorunda bıraktığınız kuşaktan birine ödül vermek bir tür özür dilemektir. Ben onun için bu törenlere önem verdim. Yeni bir tarih düşürme kadar anılması gereken günlerdi.

Yıllardır başka topraklarda ürün veren bir ustanın, büyük bir bilim ve edebiyat adamının kitaplarını ne yapacağız diye soruyoruz. Günlerdir onun arşivinin alınması konusunda tartışmalar yapıyoruz. Bu tür hazineler konusunda hala daha bilinçlenmedik.

***

BORATAV çapında bilim adamlarına göstereceğimiz saygının birinci kuralı, ounun eserlerini yaşatmak, okumaktır. Yalnız folklorla, halk bilimi ile uğraşanlar değil, Türk kültürünün, Anadolu'nun kültürel varlıklarının ne olduğunu bilmek için onu okumak şarttır.

Halk biliminin ne olduğunu, bugünü etkileyişini, özellikle genç kuşak onunu eserlerinden okuyarak, çalışmalarını temellendirebilirler.

Folklorun sadece bir köylü kilimi ve bir türküden ibaret olmadığını onunu eserlerini okuyarak öğrenebiliriz.

Onun masalları, araştırmaları, hepimiz için bir düşünce ve sanat zenginliğidir. Başka güzelliklere yapacağımız açılımın büyük kapısıdır.

Arap atasözü, ‘‘Álimin ölümü âlemin ölümü gibidir’’ diyor.

Onun ölümünden sonra da biz bu acıyı hissediyoruz.

Boratav'ın yazdıkları kadar hayatı da örnek alınmalıdır.

Genç kuşaklar direncin, her şeye rağmen yazmanın, yaratmanın sevgiyle gerçekleştiğini ondan öğrenebilirler.

Onu tanıtmak, eserlerini yaymak için gösterdiğimiz çaba yeterli miydi? Dar bir çevreyi aşabildik mi? Bizde bilim adamının kaderi bu mu?

Boratav'ın ölümü bu soruları sorduruyor.

***

BORATAV'ı okuyalım, okutalım. Belleksiz bir toplum olmadığımızı, geç de olsa değerlerimizi hatırladığımızı ispatlayalım.

---