Korkulan olmadı ama...

AŞIRI sağcıların “Vatan haini” diye protesto ettiği eski Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, “Sağa karşı daha hoşgürülü olalım” çağrısı yapıyor.
Bu gelişmeleri nasıl okumak lazım?
Görlitz’den başlayalım.
Dünyanın gözü haftalardır bu tarihi kentteydi. Büyükşehir belediye başkanlığı seçiminde AfD adayı Sebastian Wippel birinci turda diğer adayların hepsini geride bıraktı.
Yüzde 36.4 oy aldı.
İkinci en çok oyu alan Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) adayı Octavian Ursu ile AfD adayı arasında ikinci tur seçime gidildi. AfD, ilk kez bir büyükşehir belediye başkanlığını kazanmak için kıyasıya seçim yarışı yürüttü.
Öte yanda ise Sosyal Demokratlar, Yeşiller, Sol Parti ve sol gruplar aşırı sağı önlemek için el ele verdi.
Hoolywood yıldızları bile seçim kampanyasına taraf oldu. “Ayrımcılık tuzağına düşmeyin, bilgece oy kullanın, yoksa bu güzel tarihi kente kimse film çekmeye gelmez” diye bir mektup kaleme alarak, Görlitzlilere çağrı yaptı.
Pazar günü yapılan seçimi sonunda tüm demokrasi güçlerinin desteklediği CDU adayı Romanya kökenli Octavian Ursu yüzde 55.2 oyla kazandı. Ama bir zafer sevinci de yaşanmadı. AfD’nin büyükşehir belediye başkanlığı şimdilik önlendi.
Korkulan olmadı.
Fakat birinci turda yüzde 36.4 oy alan AfD adayı ikinci turda oylarını yüzde 44.8’e çıkardı.

ALMANYA’DA BİR İLK
Öte yanda ise yine bir doğu kenti olan Rostock’ta, Alman vatandaşı olmayan biri Almanya tarihinde ilk kez büyükşehir belediye başkanı seçildi. Danimarka vatandaşı olan Claus Ruhe Madsen, AB vatandaşı olarak büyükşehir belediye başkanlığına bağımsız aday oldu.
Başarılı bir iş insanı olan Madsen, kentin ekonomisini şahlandıracağı vaadiyle kampanya yürüttü ve ikinci turda rakibi Sol Parti adayına karşı yüzde 57.1 oyla kazandı.
Görlitz de Rostock da Almanya’da yabancı düşmanlığının yüksek, aşırı sağ parti AfD’nin güçlü olduğu Doğu Eyaletinde. Bir yerde Romanya kökenli ama Alman vatandaşı olan biri aşırı sağa karşı, dir yanda yabancı biri Sol Parti’ye karşı seçim yarışını kazandı.

SAĞA HOŞGÖRÜ
Bu gelişmeler yaşanırken, Almanya’nın yine doğu kökenli eski Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, sağa karşı daha fazla hoşgörü çağrısı yaptı. Gauck, Spiegel dergisine verdiği demeçte Alman medyası ve kamuoyunda AfD’ye karşı çok çabuk bir ‘stop’ levhası çekme eğilimi bulunmasını eleştirdi. Gauck, kendisi şiddetli bir AfD karşıtı olmasına rağmen, hemen nazi toplama kampı Auschwitz kapısı benzetmesi de yapmadığını söyledi. Özgürlükçü olgun bir demokraside başka siyasi tavırlara da tahammül etmek gerektiğini vurgulayan Gauck, hoşgörünün, ‘koyu muhafazakar olan herkesi hemen demokrasi için bir tehlike olarak görmemeyi’ gerektirdiği söyledi. Cumhurbaşkanıyken, doğu eyaletleri gezisinde aşırı sağın “Vatan haini” diye protesto ettiği Gauck’un AfD’yi koyu muhafazakar parti olarak görmesi ve onlara daha fazla hoşgörü çağrısı yapması, Alman kamuoyunu şaşırtmadı değil.
Muhafazakar parti CDU hemen tepki gösterdi ve “AfD muhafazakar değil, popülist” dedi.
*
Almanya’nın doğu eyaletlerinde yaşanan bu gelişmeler, birleşmenin üzerinden yaklaşık 30 yıl geçmiş olmasına rağmen ‘doğunun’ ‘batıya’ hâlâ entegre olamadığını gösteriyor.
Rusya Cumhurbaşkanı Putin, doğu eyaletlerinde batı eyaletlerinden daha çok seviliyor.
Şunu unutmamak gerekir; Doğu Almanya 45 yıl Rusya etkisi altında yaşadı. İnsanlar Rus kültürüyle yetişti.
Doğu Almanya ile Batı Almanya arasındaki bu fark, Almanya’da siyasi manzarayı daha uzun bir süre şekillendirecek.