HÜRDANIŞ

Borçlanma formunu nasıl dolduracağım
Fatma Bakır – Rheda-Wiedenbrück/Almanya

BORÇLANMA başvuru formunu doldurma konusunda benden yardım talep etmişsiniz. Almanya’da yeterli sürede sigortaya tabi süreye sahip olduğu için formda borçlanmak istediğiniz süre olarak çalışılan süreyi işaretleyebilirsiniz. Borçlanma miktarını işaretlemeden önce şu noktayı netleştirmelisiniz; aylığınız asgari düzeyden mi yoksa asgari düzeyden mi, yoksa ikisi arasında bir miktar üzerinden mi bağlansın? Eğer asgari düzeyde aylık istiyorsanız, o zaman ödemeyi de şu an itibariyle 12.82 TL üzerinden

olmak üzere yapmalı, buna göre de asgari hanesini işaretlemelisiniz. Azami miktar üzerinden borçlanmak isterseniz, günlük borçlanma miktarı 83.33 TL’ye çıkar, fakat bağlanacak aylık asgari aylığın 6.5 katı olmayacağını unutmamalısınız. Yani 2 bin 500 TL ve üzerinde aylık bağlanmasını istiyorsanız o zaman azami hanesini işaretlemelisiniz. Asgari ve azami miktar arasında bir rakam seçmek isterseniz, tercih edeceğiniz günlük borçlanma miktarını diğer... hanesini yazmalısınız.
KAÇ GÜN BORÇLANMALI
Borçlanacağınız en uygun süre konusuna gelince; Yurtdışındaki hizmetlerinizin tamamını borçlanırsanız, size çalıştığınız yaklaşık 27 yılın karşılığında bir borç çıkarılır ki, bu asgari günlük borçlanma miktarı üzerinden hesaplansa bile 100 bin TL’ye yakın bir meblağ tutar. Oysa sizin emekli olmanız için ya 3 bin 600 gün karşılığında ödeme yapıp (1980 ile 1985 yılları arasında ev kadınlığı. 1985 ile 1990 arasında da ya ev kadınlığı veya çalışma sürelerinizi borçlanmak koşuluyla) 58 yaş şartının dolmasını bekleyeceksiniz, ya da 5 bin gün borçlanıp, hemen olabileceksiniz.

Yurtdışı sürelerinizle emekli olamazsınız
Yasın Kocakaya – Almanya

ALMANYA’daki sigorta başlangıcınıza göre Türkiye’den emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 58 yaş ve 5.975 gün şartlarına tabisiniz. Ancak 1.9.1999 tarihinde işe başladığınız Almanya’da 24 Mayıs 2000 tarihinde Türk vatandaşlığından çıkıp Alman tabiyetine geçtiğiniz için, Türk olarak geçen sigortalı süreniz 9 ay 24 gün. Bu süre de Türkiye’den emekli olmanız için yeterli değil.
Türkiye’den emekli olmanız için ya yukarıda prim ödeme gün şartını doldurmak için bu süre kadar Türkiye’de sigortaya tabi bir işte çalışmalısınız, ya da yeniden Türk vatandaşlığını alıp, en az 5 bin 691 gün, ki bu da yaklaşık 16 yıl yapar, Almanya’da sigortalı bir işte çalışıp bu sürelerinizi ileride borçlanmalısınız.

Borçlanmayı şimdiden yapabilir miyim
Ömer Tok – Almanya

ALMANYA’ya geldiğiniz 1 Eylül 2001 tarihinden bu yana gerek sigortalı olarak çalıştığınız süre gerekse serbest meslek yaptığınız süreyi şimdiden borçlanabilirsiniz. 30 Haziran 2015 tarihine kadar başvuruda bulunursanız günlük borçlanma miktarı 12.82 TL, 1 Temmuz 2015’ten sonra başvurursanız günlük 13.58 TL üzerinden hesaplanır.
Türkiye’deki sigorta başlangıcınız itibariyle 25 yıl sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5 bin 750 gün şartlarına tabisiniz. Ocak 2015 sonu itibariyle borçlanabileceğiniz süre 14 yıl 4 ay (5 bin 160 gün) yapıyor. Size tavsiyem, mevcut olan bu sigortalılık sürenizi 66 bin 152 TL ödeyerek borçlanmanız. Buna daha önce borçlandığınız 450 günlük askerlik süresi eklenirse, eksik kalan 140 günü de, bu süre kadar çalıştıktan sonra borçlanmalısınız.

Yurt dışı sürelerimle sigorta başlangıcım geri çekilir mi
Feride Tüysüz – İstanbul

AVUSTURYA’da sigortalı olarak çalıştığınız süreyi ve bundan önceki 18 yaşınızı doldurduğunuz tarihten itibaren geçen ev kadınlığı sürenizi borçlanırsanız, Türkiye’deki sigorta başlangıcı 20 Haziran 1987 tarihine geri çekilir. Bu sayede, 2006’da kesin dönüş yaptıktan sonra sigortalı bir işe başladığınız 2007 yılındaki 58 yaş ve 7 bin gün şartı yerine, sigorta girişiniz 20 Haziran 1987’ye geri çekileceği için 44 yaş ve 5 bin 225 gün şartlarına tabi olursunuz. Prim ödeme gün sayısında, Türkiye’de çalıştığınız gün sayısını düşerseniz, borçlanmanız gereken gün sayınız ortaya çıkar. 30 Haziran’a kadar borçlanma başvurusunda bulunursanız bu gün sayısını 12.82 TL ile çarpmak suretiyle, ödemeniz gereken borç miktarını hesaplayabilirsiniz. Yaklaşık 7 yıllık süre düşülürse, eksik kalan 2 bin 705 gün için, yaklaşık 34 bin 679 TL ödemeniz gerekir.

Düşük ücretli işlerde çalışabileceğimizi düşünerek emekli oldum
Hikme Tapki – Almanya

3201 sayılı yasa kapsamında yurtdışı borçlanması yaparak emekli olduğunuzu, hatta vakti zamanında yurtdışında yaşayan emeklilere düşük ücretli işlerde çalışma imkanı sağlandığını düşünerek Almanya’dan da 63 yaşında emekliliğinizi talep ettiğinizi belirtiyorsunuz. Şimdi ise emeklilere çalışma imkanına son verilmesine haklı bir şekilde tepki gösteriyor ve bu haksızlığın bir yasa veya genelgeyle düzeltilmesi yolunda duyum alıp almadığımızı merak ediyorsunuz.
ŞİKAYET ÇOK, ÇÖZÜM YOK
Maalesef bu konuda çok şikayet olmasına rağmen, ne yasa koyucu ne de SGK emeklilerin lehinde bir düzenleme yapmaya yanaşıyor. Tek teselli, Türkiye’den bağlanan emekli aylığı kesilmeden Mini-Job tarzı düşük ücretli işlerde çalışılmasını ortadan kaldıran genelgede, genelgenin yayınlandığı Aralık 2012’den önce emekli olup da cüzi işlerde çalışanların, çalışma haklarının korunması oldu. Fakat bu kişilerin çalıştıkları işten ayrılıp bir süre sonra yeniden Mini-Job tarzı bir işte çalışmaları halinde, yeni genelgeye tabi olup, Türkiye’deki aylıklarını durdurmaları gerekecektir.