Ameliyat sırasında Alzheimer “kapmak” mümkün olabilir
Güncelleme Tarihi:
İngiltere’deki University College London’dan bilim insanlarının gerçekleştirdiği ve Çarşamba günü Nature dergisinde yayınlanan çarpıcı bir araştırma Alzheimer hastalığını tetikleyen mikroskobik protein moleküllerinin ameliyatlarda, kan nakillerinde ve hatta diş hekimi koltuğunda insana bulaşabileceğini ortaya koydu. Şimdiye dek hastalığın bazı insanlarda ilerleyen yaşla birlikte doğal olarak ortaya çıktığına ve kısmen genetik olduğuna inanılıyordu.
Alzheimer araştırmalarında çığır açabileceği düşünülen keşfi gerçekleştiren ekipten nöroloji profesörü John Collinge, İngiliz Times gazetesine konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Bu protein tohumlarının beyninizde ortaya çıkmasının üç yolu var. Ya bu moleküller yaşlanmanın talihsiz bir yan etkisi olarak rastgele bir şekilde kendi kendilerine oluşmaya başlıyor, ya sahip olduğunuz hatalı bir gen harekete geçiyor ya da tıbbi bir kaza sonucunda bu moleküllere maruz kalıyorsunuz. Bizim hipotezimiz bu. Bu paradigma değiştirecek bir tez” dedi.
KADAVRADAN ALINAN BÜYÜME HORMONLARI ALZHEIMER NEDENİ
Araştırma kapsamında çocukluklarında kadavralardan alınan büyüme hormonları ile tedavi edilen ve 30 ila 40’lı yaşlarında Creutzfeldt–Jakob Hastalığı (CJD) adı verilen nörolojik hastalığa yakalanarak hayatını kaybeden 8 kişinin beyni incelendi.
Creutzfeldt-Jacob hastalığı, prion denilen protein parçacıklarının neden olduğu uzun bir kuluçka dönemini takiben ortaya çıkan ve beyin fonksiyonlarının bozulması hızlı yaşlanma ve ölümle sonuçlanan bir enfeksiyon hastalığıdır. CJD kimi zaman “insanlarda görülen deli dana hastalığı” olarak tanımlanmıştır.
Birleşik Krallık’ta 1958 -1985 yılları arasında kısa boylu çocuklar kadavralardan alınan büyüme hormonları ile tedavi edilmeye çalışılmış, ancak hormon alanlarda CJD görüldüğü kanıtlanınca bu uygulamaya son verilmişti.
Colinge ve meslektaşları, hormon nakli nedeniyle CJD’ye yakalanan 8 kişinin beynini incelediklerinde onlardan 6’sının aynı zamanda Alzheimer belirtileri gösterdiğini ortaya koydu. Araştırmacılar, bu durumun oluşmasının nedeninin kadavralarda bulunan ve Alzheimer’e neden olan proteinlerin CJD’ye neden olan proteinlerle birlikte nakledilen hormonlar aracılığıyla hastalara aktarılması olduğunu düşündüklerini açıkladı.
Profesör Collinge özellikle 4 hastanın beyninde Alzheimer’in etkilerinin çok yoğun olarak görüldüğünü söyledi ve “Alzheimer yaşlılıkta görülen bir hastalık. Bu tarz belirtileri gençlerde görmek doğal değil” dedi.
CJD gibi Prion proteinlerine bağlı hastalıkların beyin ameliyatlarından sonra sterilize edilmiş cerrahi araç ve gereçlerde varlıklarını sürdürmeye devam edebildiği zaten biliniyordu. Colinge ve meslektaşları şimdi bu durumun Alzheimer’a neden olan proteinler için de geçerli olabileceğini düşünüyor.
Ancak uzmanlar CJD gibi hastalıklara hayvan ürünleri yiyerek yakalanmak mümkün olsa da Alzheimer’e bu şekilde yakalanmanın “pek olası olmadığını” dile getiriyor. Ayrıca bir çok Alzheimer uzmanı henüz bu araştırmanın emekleme aşamasında olduğunu ve iddiaların kanıtlanması için daha geniş araştırmalar yapılması gerektiğini belirtiyor.
Bu araştırma insanların Alzheimer “kapabileceğine” dair ilk bulguları içeriyor. Daha önce uzmanlar fare ve primatlara Alzheimerli insan dokusu naklettiklerinde bu hayvanların beyinlerinde “Alzheimer benzeri değişimler yaşandığını” gözlemlemişti.