Euro’daki erozyon kime yarıyor

Birikimlerini risk almadan değerlendirmek isteyen tasarruf sahipleri, faize yöneliyordu. Yaşlılıkta sıkıntı çekmemek için hayat sigortası yaptırıyordu. Ama Avrupa Merkez Bankası'nın faiz oranını sıfırlamasıyla, parayı bankaya yatırım dönemi sona erdi. Faiz oranı tarihinin en düşük seviyesini yaşıyor. Çok küçük bir fiyat artışı, faiz gelirini götürmekle kalmıyor, ana parayı da kemiriyor. İnsanları şimdi en çok “Elimdeki parayı ne yapacağım?” sorusu meşgul ediyor.

Euro dolar karşısında devamlı düşüyor. Avrupa Merkez Bankası 1.5 yılda Euro bölgesinde 1.14 trilyon Euro devlet tahvilleri satın alacak. Bunun sonucu pazar para içinde yüzecek. Avrupa Merkez Bankası'nın bu kararı Euro'nun düşüşünü daha bir hızlandırdı. Euro dolar karşısında bir haftada yüzde 1.21, 1 ayda yüzde 4.26, 6 ayda yüzde 15.39, 1 yılda yüzde 17 oranında değer kaybetti.

KİME YARIYOR

Euro'nun değer kaybı kime yarıyor, kimi vuruyor? Faiz oranının 0.05 olduğu bir dönemde, dolara para yatıran 6 ayda yüzde 15, 1 yılda yüzde 17 kazandı

demektir. Ama Euro'nun değer kaybı en çok ihracatçılara yaradı. Almanya'nın ihracatı geçen yıl 1.1 trilyon Euro'yla tarihi rekor kırdı. BMW ve VW hisseleri bir yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Borsa da Euro'nun değer kaybından en karlı çıkanların başını çekiyor.

KİMİ VURUYOR

Euro'nun değer kaybı en başta tasarruf sahipleriyle ithalatçıları olumsuz etkiliyor. Doların pahalanmasıyla Euro bölgesi dışındaki malların fiyatı da o oranda yükseliyor. Berlin'de kurulu Camelion şirketinin sahibi Zekeriya Bayrak'a doların yükselmesinden nasıl etkilendiklerini sordum. Almanya ve Avrupa'ya pil pazarlayan Bayrak, kur farkının ithalatçılar üzerine etkisini şöyle anlattı:
“Biz Camelion olarak Almanya'da pil pazarının yüzde 13'üne, Avrupa'da ise yüzde 3.7'sine sahibiz. İthalatı Çin'den dolarla yapıyoruz. Dolar Euro karşısında yükselince, haliyle pilin maliyeti de yükseliyor. Eskiden 1 Euro'ya 1.35 dolar alıyorduk, şimdi 1.13 dolar alabiliyoruz. Her bir dolarda 23 cent kaybımız var. Son üç ay içinde maliyet yüzde 17 arttı. Bu ithalatçılar için yüzde 17 reel zam anlamına geliyor. Üç ayda yüzde 17 zam, çok önemli bir kayıp. Biz her gün iki kez Euro dolar paritesini kontrol ediyoruz ve ona göre bankada ihtiyacımız olan dolar miktarını fiksliyoruz. Euro'nun değer kaybı ihracatçılara yaradı ama biz ithalatçılara kaybettirdi. Çin'de pazarlık yaparken, Çince öğrendiğim en önemli cümle ‘Çok pahalı, biz kalkıyoruz’ demek.”

PARA PARA ÇEKMİYOR

Euro 1 dolara, hatta daha altına düşer mi? Zekeriya Bayrak, “Hayır tahmin etmiyorum” diyor. Ama Yunanistan'daki gelişmelerin de endişe verici olduğunu hemen ekliyor. Bayrak'ın Euro'nun değer kaybından olumsuz etkilenen tasarruf sahiplerine tavsiyesi ise emlağa yatırım yapmaları:
“Para artık parayı çekmiyor. Şu an en gözde yatırım emlak.”