HÜRDANIŞ

Ben Torba Yasa’dan yararlanamayacak mıyım
Balkan Akbulut – Hollanda

Yurtdışında yaşadığınız içiniz emekli aylığı bağlatamayacağınız ve Mavi Kart sahibi olarak Torba Yasa’dan faydalanamayacağınız yolunda edindiğiniz bilgiler doğru değil. Borçlanarak emeklilik için aranan “kesin dönüş” şartı, yurtdışındaki ikametinizi Türkiye nakletme şeklinde uygulanmıyor artık. Aylık bağlatmak için, tabii başta aylık bağlatma şartları olan sigortalılık süresi (kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl), yaş ve prim ödeme gün şartlarını yerine getirmeniz gerekiyor. Bu üç şart oluştuktan sonra, yurtdışındaki çalışıyorsanız işinizden ayrılmanız halinde aylık tahsis talebinde bulunabilirsiniz. Yurtdışında çalıştığınız sürece tabii ki aylık bağlatamazsınız. Aylık bağlansa da, çalıştığınız sürece yatan emekli aylığı yasal faiziyle

birlikte geri dönük olarak sizden geri istenir.
Emekli olmak için 50 yaş ve 5.375 gün şartlarına tabisiniz. Hollanda’da 15 yıl Türk vatandaşı olarak çalıştığınız için, borçlanmaya yetecek süreniz var. 5.375 gün için 68.908 TL yatırmanız gerekiyor. Zaten geçen yıl Türkiye’deyken 4 gün sigortalı bir işte çalışarak sigorta girişi yaptığınız için, borçlanmak için başvuracağınız kurum yine eski adıyla SSK olacaktır.

Karışık durumuma açıklık getirir misiniz
Alihan Sav – Almanya

DURUMUNUZ aslında hiç de karışık değil. Almanya’da 1994-2006 yılları arasında 12 yıl çalıştıktan sonra iş nedeniyle Türkiye’ye dönüp 2 yıl Bağ-Kur’a tabi olarak kendi nam ve hesabınıza çalışmışsınız. Bu durumda, yurtdışı borçlanması yapmanız halinde, Almanya’daki çalışma günleriniz Bağ-Kur’a gider. Bu kurumdan emekli olmak için ya 15 yıl ve 5.400 gün şartlarına göre kısmi, ya da 9.000 gün borçlanarak tam emekli olmaya hak kazanabilirsiniz. Ancak bunun için yurtdışındaki çalışma süreleriniz yeterli değil.
SSK’dan emekli olmak için, Türkiye’ye gittiğinizde kısa süreli olarak bir sigortalı işe girip çalışmanız gerekiyor. Bu yola başvurursanız, emeklilik için 55 yaş ve 5.750 gün şartlarına tabi olursunuz. 12 yılınızı (4.320 gün) 55.383 TL ödeyerek borçlandıktan sonra, Bağ-Kur’daki hizmetlerinizle birlikte toplamda 5.040 güne sahip olursunuz. Tam emekli olmak için 710 günü, yani yaklaşık iki yılı ileride Türkiye’de çalışarak veya isteğe bağlı prim yatırarak tamamlamanız gerekir. Çalışma imkanınız yoksa, 55 yaşında 5.040 gün üzerinden kısmi aylık bağlattırabilirsiniz.

Dört yılda çok değişiklik oldu
Kenan Ülger – Almanya

ALMANYA’da 1972 yılında sigortalı işe başlayan eşiniz, 3.600 gün şartına göre Türkiye’den hemen emekli olabilir. Yapması gereken 1972 ile 1982 yılları arasındaki sigortalılık süresini SSK’ya borçlanmak. 19 Temmuz 2011 tarihli Hürriyet Gazetesi’nde eşinizle ilgili sorunuza verdiğim yanıtta, Mavi Kartlıların borçlanma hakkının olmadığını belirtmiştim. O zaman uygulama öyleydi. Ancak aradan geçen zaman içinde yasal düzeyde bir takım değişiklikler oldu. Üstelik günlük borçlanma miktarı da günümüzde 12.82 TL’ye yükseldi. Size tavsiyem, borçlanma işlemini yapmadan önce eşinizin bir süreliğini Türkiye’ye gidip en az 1-2 hafta 4/a sigorta koluna (eski adıyla SSK) tabi bir işyerinde çalışması. Ardından 46.152 TL ödeyerek 10 yılını, SSK’ya borçlanırsa, Almanya’da devam eden maluliyet işlemlerinden bağımsız olarak SGK’dan hemen aylık talebinde bulunabilir. Bu yolu izlemesi halinde eşinize yaklaşık 1.100-1.200 TL aylık bağlanır.

SSK’dan emeklilik için eşiniz 1.260 gün daha borçlanmalı
Mehmet Şimşek

EŞİNİZ ve oğlunuz için sorular göndermişsiniz. Önce oğlunuzun durumuna bakalım; 1999-2004 yılları arasında Bağ-Kur’a tabi 1.800 gün ödemiş, ardından 11 gün SSK’ya tabi bir işyerinde çalışmış olan oğlunuzun borçlanacağı yurtdışı süreleri SSK’ya gidecektir. Ancak yazınızda belirttiğiniz gibi 360 gün daha ödemesi halinde, sahip olacağı toplam gün sayısı emekli olmasına yetmeyecektir. Eğer oğlunuz Almanya’da 1999’da sigortalı işe çalışmaya başladıysa, emeklilik için 58 yaş ve 5.975 gün şartlarına tabi olur. Buna göre, eksik olan 4.175 günü, yaklaşık 12. yıl sonra yapacağı ikinci borçlanma başvurusuyla tamamlayabilir.
SON 7 YILA BAKILIR
Eşiniz ise, Bağ-Kur’a 3.600 gün borçlanmış, ancak SSK’dan emekli olmak için 2012 yılında 9 gün SSK’ya tabi bir işyerinde çalışmış. Aslında 3.600 gün eşinizin SSK’dan emekli olmasına yetiyor. Ancak, iki kurumdaki hizmetler toplandığında son 7 yılın yarısından fazla süresi Bağ-Kur’da kayıtlı olduğu için, bu kurumun aylık bağlama koşulları geçerli olacaktır. O zaman da 3.600 günü yetmeyecek. SSK’dan emekli olması için eşiniz en az 1.260 gün borçlanarak karşılığında 16.154 TL yatırması gerekiyor. Borcunu öder ödemez aylık tahsis talebinde bulunursa eşiniz, kendisine 4/a sigortalısı (eski adıyla SSK) olarak aylık bağlanır.

Eski günlerinizi kanıtlarsanız 5.000 günle emekli olursunuz
Adnan Canaydın – Münster/Almanya

ALMANYA’da 1.1.1988 tarihindeki sigorta başlangıcınıza göre, 50 yaş ve 5.375 gün şartlarına tabisiniz. 1992’den bu yana çifte vatandaş olmanız, borçlanarak emekli olmanızı engellemez. Ödemeniz gereken borç miktarı 68.908 TL olarak size bildirilecektir. Askerlik sürenizi borçlanırsanız, yaş şartınız 49’a, gün şartınız da 5.300’e geri çekilir. Bu durumda hem yaklaşık bin TL daha az ödeme yapabilirsiniz hem de bir yıl önceden emeklilik hakkını elde edebilirsiniz.
Türkiye’de 1979-1980 yılları arasındaki çalışmanıza rağmen işveren tarafından prim yatmadığı için kayıtlara geçmeyen sigortalılık sürelerinizi, mahkemeye giderek dava yoluyla saydırabilirseniz, 44 yaş ve 5.000 gün şartlarına göre bile emekli olabilirsiniz.
Şayet Türkiye’deki sigortalılık sürelerinizi kanıtlayamazsanız, o zaman yurtdışı borçlanma işlemlerini başlatmadan önce Türkiye’ye bizzat gidip, 1-2 hafta sigortalı bir işte çalışarak sigorta girişi yapmanızda fayda var.