Bağ-Kur yerine SSK’dan emekli olmak istiyorum

TÜRKİYE’de 20 Haziran 1973’te işe başlayıp bin 497 gün çalıştım. 1994’te Almanya’ya işçi olarak geldim. 1998’den itibaren değişik dönemlerde çalıştım, 1 Ağustos 2008’den beri kendi nam ve hesabıma çalışıyorum. Geçen yıl yurtdışı borçlanması için başvurup 3 Aralık 2013’te paramı yatırdım. Türkiye’de de, sermaye artırımı yapılmadığı için ticaret odası tarafından münfesih olan bir limited şirkette ortaklığım vardı. İstanbul Güneşli Bölge Müdürlüğü’nden verilen bilgiye göre Bağ-Kur üzerinden emekli olabilecekmişim. Fakat benim hiçbir zaman Bağ-Kur kaydım olmadı. SSK üzerinden emekli olmak istiyorum. Bunun için ne yapabilirim? * Refik S.

TÜRKİYE’deki sigorta başlangıcınıza göre 3 bin 600 gün şartına tabisiniz. Ancak hangi kurumdan emekli olacağınız belirlenirken, sigortalı olduğunuz son yedi yılın yarısından fazlası, yani son bin 260 gününüzün nerede kayıtlı olduğuna bakılır.
Bağ-kur kaydınıza gelince; Bu kayıt şirket ortaklığınız sırasında kendi nam ve hesabınıza çalıştığınız dönemde yapılmıştır. SSK’ya isteğe bağlı prim yatıranlar, 5510 sayılı Genel Sağlık ve Sosyal Güvenlik Yasası’nın yürürlüğe girdiği Ekim 2008’den sonra 4/b sigorta koluna, yani Bağ-Kur’a kaydırıldı. Büyük bir ihtimalle, sizin Bağ-Kur kaydınız bu şekilde olmuştur.

AYRILMANIZA GEREK YOK
Verdiğiniz bilgiye göre, Türkiye’de son olarak tabi olduğunuz sosyal güvenlik kurumu Bağ-Kur, yani 4/b sigorta koluna tabi olduğunuz için, yurtdışı borçlanmanız da bu kurum tarafından dikkate alınacaktır.

SSK’dan, yani 4/a sigorta kolundan emekli olabilmek için yurtdışı borçlanmasından önce Türkiye’ye gidip, bu sigorta koluna tabi bir işyerinde bir süre çalışmanızı öneriyorum. Bu çalışmayı yazın Türkiye’ye izine gittiğiniz dönemde yapabilirsiniz. Hatta Türkiye’de çalışabilmek için Almanya’daki işinizden de ayrılmanıza gerek yok artık.
Yani özetle, Türkiye’de sigortaya tabi bir işe girdikten sonra, eksik olan 2 bin 103 günü SSK’ya borçlanırsanız, bu kurumdan da emekli olabilirsiniz.

Eşinizin emekli olması için süresi yetmiyor

EŞİM 1970 doğumlu ve 1995 yılında Alman vatandaşlığına geçti. Türkiye’de TC kimlik numarasının yazılı olduğu yeni nüfus cüzdanı var. Almanya’da iki yıl çalıştı, şu anda işsiz. Ben çalıştığım için işsizlik parası almıyor. İki çocuğumuz var. Kendisi Türkiye’de çalışmadı. Borçlanma için başvuru hakkımız var mı? Hangi belgeler lazım? Başvuruyu nereye yapmalıyız? Net ne kadar yatırmamız gerekiyor? Ne zaman emekli olur? * Kadir Göçmen

TC kimlik numaralı yeni nüfus cüzdanına sahip olduğuna göre eşinizin çifte vatandaş olduğundan hareketle sorunuzu yanıtlıyorum. Eşinizin yurtdışı borçlanma başvurusunda bulunma hakkı var, ancak 18 yaşından sonra Alman vatandaşlığına geçtiği 1995 yılına kadarki 7 yıllık ev kadınlığı süresi, emekli olmasına yetmeyecektir.
Eşinizin 20 yıl Türk vatandaşı olarak ev kadınlığı süresi olsaydı, günlük 12.10 TL’den hesaplanarak 87 bin 120 TL ödemek koşuluyla 50 yaşında emekli olma hakkını kazanırdı.
Başvuruyu Türkiye’de ikamet adresinin bulunduğu ildeki Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü’ne yapacaktınız. Başvuru için eşinizin Almanya’da ikamet ettiğini gösteren belgenin, konsolosluk tarafından tasdik edilmiş tercümesi, kimlik fotokopisi ve SGK’nın web sitesinden (www.sgk.gov.tr) indirebileceğiniz yurtdışı borçlanma talep dilekçesinin gönderilmesi gerekiyordu.

Günlük borçlanma nasıl belirleniyor

ALMANYA’da 1970’te işe başladım. Eylül 1995 ile Aralık 2002 arası Türkiye’de SSK’lı olarak bin 400 gün çalıştım. 2003’den beri Almanya’da çalışıyorum. Doğum tarihim 29 Haziran 1953. Ben burada emekli olduktan sonra Türkiye’ye başvurduğumda, ödeyeceğim günlük meblağ, çalışmaya başladığım tarihteki, o günkü (1970 senesi) meblağ mı, yoksa bahsettiğiniz bu yüksek meblağ mı? * Turan Çağırgan

YURTDIŞI borçlanmasında, ödemenin yapıldığı tarihte geçerli olan günlük borçlanma miktarı dikkate alınır. Şu an başvuruda bulunursanız borçlanacağınız gün sayısı, günlük 12.10 TL ile çarpılarak, ödemeniz gereken borç miktarı belirlenir.

Daha yüksek aylık için ne yapmalıyım

BEŞ yıldır Almanya’da yaşıyorum. Nisan 1977 doğumluyum. Türkiye’de 1994’te sigortalı çalışmaya başladım. Bin 800 günlük prim ödenmişliği mevcut yurtdışı borçlanmam için kaç gün ödemem gerekiyor? Daha fazla emeklilik almak için hangi yolu takip etmeliyim. Ayrıca borçlanmayı Almanya’dan yaparsam nereye müracaat etmeliyim. İyi çalışmalar dilerim. * Çiğdem

TÜRKİYE’de sigortalı işe başladığınız tarih 23 Mayıs 1994 ve öncesiyse 50 yaş ve 5 bin 675 gün, bu tarihten sonra ise 51 yaş 5 bin 750 gün şartlarına tabi olursunuz. Daha yüksek bir aylık almak için elinizi çabuk tutmalısınız. TBMM’de bekleyen ve yurtdışında yaşayan Türk vatandaşların borçlanmak istedikleri sürelerin denk düştüğü tarihi seçme imkanını ortadan kaldırmayı hedefleyen Torba Yasa tasarısının yürürlüğe girmeden önce yurtdışı borçlanma başvurusunda bulunmanızı öneriyorum. Aylığınızı artırmak için günlük borçlanma miktarını yüksek tutabilirsiniz. 1 Temmuz ile 31 Aralık 2014 arasında geçerli olan asgari 12.10 TL tutarında günlük borçlanma miktarının 6.5 katı yüksekliğinde yani 12.10 ile 78.65 TL arasında bir başka günlük miktar da seçebilirsiniz. Aylığınız ancak doğru orantılı olarak artmaz, Yani 12.10 TL yatırdığınızda size örneğin bin TL aylık bağlanırsa, 14.20 TL yatırdığınızda iki kat aylık, yani 2 bin TL aylık alamazsınız. Aylıkta artış olur, ama bu artış iki misli olmaz.
Borçlanma başvurunuzu Türkiye’de ikamet adresinizin bulunduğu ildeki SGK İl Müdürlüğü’ne yapmalısınız.

Borç miktarı TL cinsinden ödenecek
YURTDIŞI borçlanma işlemleri sonucu tahakkuk ettirilen miktar ne kadar süre içinde bankaya yatırılmalı? * Ahmet H.

BU sürenin tespiti için başvuru tarihi önemli. Başvuru, 8 Mayıs 2008’den önce, yani dolar zamanında yapıldıysa, o zaman tahakkuk ettirilen borcun ödenmesine ilişkin bir süre sınırlaması yok. Bu durumda olan başvuru sahipleri, istedikleri zaman borçlarını ödeyebilir. Ancak bu tarihten sonraki borçlanma talebinin geçerli olabilmesi için kişiye tahakkuk ettirilen borç tutarının tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde TL cinsinden ödenmesi gerekiyor. Bu süre içerisinde ödeme yapmayanların yeniden başvuruda bulunmaları gerekiyor.

Örneğin, başvuru sahibine 1 Mayıs 2014’te gönderilen tebliğde 20 bin TL borç tahakkuk ettirilmişse, borçlanma talebinin geçerli olması için 1 Ağustos 2014 tarihine kadar borcun tamamı ödenmesi gerekiyor.