Aşk olsun!

“Kriz teğet geçecek” açıklamasının ardından şimdi de “Halkta para var.” Başbakan Recep Tayyip Erdoğan kaynaklı bir başka tartışma, haftanın konusu oldu. “Kriz varsa çare de var” kampanyasında halkın parası olmadığı eleştirilerini yanıtlayan Başbakan, “Kampanyayı destekliyoruz. ‘Harcayacak para yok’ diyenler yanılıyor. Kusura bakmayın arkadaşlar para var. ‘Para yok’ diye bir şey yok. Biz gelince en düşük memur maaşı 660 liraydı, şimdi 1.200 liraya çıktı. Bu kampanya iyi neticeler verecek” diyerek yeni bir tartışmaya zemin hazırladı.
İyimserlik bulaşıcıysa, Erdoğan’ın ekonomideki iyimserliği halka niye bulaşmadı, bulaşmıyor? Bunun araştırılması gerekir. Bunu sonunda “log” olan meslek gruplarına bırakalım. Halkta para var mı? Varsa niye harcamıyor? Bunu bir işadamına, bir de esnafa sordum. “Sokağa çıkıp, yolda yürüyen adama niye sormadın?” diyeceksiniz. Cesaret edemedim... Edebilen varsa beri gelsin.
P-a-r-a y-o-k
Sormaya Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar’la başladım. Yanıtı kısaydı: “Olan da var, ama genelde yok.” Genelde olmamasına en iyi gösterge olan tüketici ve kredi kartları borçlarına bağlıyor Yorgancılar. “Parası olan tüketici kredisi kullanmaz ya da kredi kartı borcu olmaz. Bir başka gösterge de, bankaların destek kredilerine talep arttı. Bunun nedeni de borçların yapılandırılmasıdır. Eskiden bir evde karı-koca çalışıp eve 2000 TL getiriyorduysa, şimdi biri işsiz, evin geliri düştü. Ve ödeyecek kredi borçları var. Bu borçlardan geri kalan da piyasaya çıkmıyor. O yüzden krediler yeniden yapılandırılmalı.”
Ben sormadan kendisi açtı konuyu. “ÖTV indiriminde araba kalmadı piyasada. Benim, kişisel araştırmama göre, büyük çoğunluğu da peşin almış. Parası olanı ayırmak zor” diyor Yorgancılar. Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Mehmet Gülaylar da, soruya net yanıt veriyor: “Hayır, para yok.” İşsiz bir insanın parasının olamayacağını vurguluyor Gülaylar: “Ben 47 yaşındayım. İlk kez bu kadar parasız piyasa görüyorum. Memurlarda çok sorun yok. Ama esnaf, emekli ve çiftçide para yok.” Parası olanları da göz ardı etmiyor Gülaylar, ama Kemeraltı’na gelmediklerini belirtiyor. Kemeraltı konsept olarak ayrı tartışma konusu, ama haklı. Bence? ÖTV indirimiyle gelen araba satışlarına bakarak, yüzde 16.1’lik işsizlik rakamını göz ardı ederek, “Halkta para var” demek, bulaşıcı olmayan iyimserliktir.
Not:
Geçen hafta pazar yazısının başlığı ‘aşşk’tı. Ve itiraf ediyorum aşk başlığının bu kadar prim yapacağını düşünmemiştim. Gerçi başlık aşk, içerik ekonomi olunca gelen tepkiler biraz farklıydı, ama olsun. Sonuçta aşk yazarlarının niye bu kadar popüler olduğunu anladım. Bundan sonra her pazar yazısına kıyısından köşesinde bir “aşk” sıkıştırma kararı aldım.