Artık herkes hissedar

7’den 77’ye herkesin hayata geçirmek istediği bir iş fikri var. Bu fikrin hayata geçmesi için maddi destek olmazsa olmazların başında. Fakat hayallerinin peşinde koşanların projelerine başlamak için kolaylıkla maddi destek bulabilmesi oldukça zor. Bunun için ise kitlesel fonlama platformları devrede. Fikrini prototipe dökmüş girişimcilerin bu projelere maddi destek vermek isteyen yatırımcılarla bir araya geldiği kitlesel fonlama platformlarını en basit anlamda imece usulüne benzetmek mümkün. Kitlesel fonlama platformlarının dünyada birçok başarılı örneği bulunuyor. Bunların en bilinenleri Kickstarter ve Indiegogo. Türkiye’de de 6 civarında kitlesel fonlama platformu bulunuyor. Turkcell’in Arıkovanı ve Boyner Grubu’nun bulusum.biz’i Türkiye’deki popüler kitlesel fonlama platformlarından. Bunlara ek olarak Crowdfon, Fongogo, Fonlabeni ve Fonbulucu gibi farklı seçenekler de yer alıyor.

ÖDÜL YERİNE HİSSE
Paylaştığımız bu platformlar, kullanıcılara ödül veya hibe veren bir modelle çalışıyor. Başka bir deyişle projesine destek arayan girişimciler, projelerine maddi destek sağlayanlara geliştirdikleri ürünü ödül olarak veriyor. Şimdi ise Türkiye’de kitlesel fonlama platformları yeni bir modele geçiyor. Önceki haftalarda açıklanan torba yasa tasarısı kapsamında kitlesel fonlamalarda hisse devri modeline geçilecek. 2018 başı itibariyle hayata geçmesi beklenen yeni modelde, maddi destek toplamak isteyen girişimciler, hisse payı ve hisse tutarını belirleyerek fon toplayabilecek.

Örneğin; proje sahibi 100 TL karşılığında yüzde 0.01 hisse payı verebilecek. Bu da birçok açıdan hem proje sahibine hem de destek verene avantajlar sağlayacak. Proje sahibi, prototip aşamasındaki ürünü için ön sipariş toplamayacağı için ürünün teslimat baskısı yaşamayacak ve doğru zamanda doğru ürün özellikleriyle pazardaki yerini alabilecek. Fon destekçileri ise projenin hissedarı olacağı için ürün çok daha kıymetli bir değer kazanacak. Bu da hissedarların geliştirilen ürüne olan bağlılığını arttıracak. Biz de burada yola çıkarak Türkiye’de hizmet veren kitlesel fonlama platformlarına yeni dönem hakkındaki görüşlerini sorduk.

YATIRIMLAR DAHA DEMOKRATİK HALE GELECEK
ÇATISI altında Arıkovanı’nı bulunduran Turkcell’in Genel Müdürü Kaan Terzioğlu, birçok sektörde teknolojiyle güçlenmiş girişimcilerin yetişmesine, büyümesine ve sürdürülebilir iş modellerinin geliştirilmesine destek olduklarını aktararak, “Kitlesel fonlama ve bunu sağlayan Arıkovanı gibi platformlar için hukuki zeminin oluşturulması adına başlatılan yasalaşma sürecinde son noktaya gelinmesi bizce memnuniyet verici. Yasanın hayata geçmesiyle bu alanda daha hızlı ve sağlıklı bir gelişim sürecine girileceğine inanıyoruz” dedi.

ÖNEMLİ BİR KAZANIM
Türkiye’de kitlesel fonlama kampanyalarının şimdiye kadar yalnızca ödül karşılığı ya da hibe yoluyla gerçekleştiğinin altını çizen Terzioğlu, şunları söyledi: “Hisse ya da borçlanma karşılığı fonlama ise bankacılık, sermaye piyasaları ve ticaret hukuku düzenlemelerinden kaynaklı nedenlerle yasal olarak yapılamıyordu. Yasayla birlikte ödül bazlı ve bağış usulü kitlesel fonlama düzenlenirken, hisse bazlı kitlesel fonlama da hayatımıza giriyor. İlgili yasayla destekçiler artık fon sağladıkları girişimlere hisse karşılığında ortak olabilecek. Bu hem girişimciler hem de yatırımcılar için önemli bir kazanım olacak. Ar-Ge, inovasyon ve girişimcilik ekosistemine yeni bir soluk getirecek olan bu düzenlemeyle özellikle erken aşamadaki girişimcilerin yatırımcı tarafından daha küçük miktarlarla da fonlanabilmesini mümkün kılacak. Bu da girişimcinin daha fazla yatırımcıdan destek almasını sağlayacak. Daha çok sayıda erken aşama girişimin halk tarafından fonlanması, hem girişimcilik ekosistemindeki yatırımları daha demokratik hale getirecek hem de ileri aşama girişim sayısını artıracak.”

YATIRIM SÜRECİ DİJİTALLEŞECEK
TÜRKİYE’de hizmet veren kitlesel fonlama platformlarından biri olan Fongogo, ‘Fongogo Pro’ adındaki yeni platformla hisse bazlı bir modele geçiş yapmaya hazırlanıyor. Fongogo Pro, yatırımcılar için maliyetsiz yatırım, basitleştirilmiş yatırım süreçleri ve daha düşük riskli yatırım fırsatı avantajları sunmayı amaçlıyor. Kitlesel fonlama modelinin yeni düzenlemeyle regüle olduğunu ifade eden Fongogo’nun Kurucu Ortağı Ali Çebi, “Bu zaman kadar sadece ödül ve bağış modeli kullanılabiliyordu. Yeni mevzuatla beraber hisse bazlı olarak da fonlama yapılabilecek. Yeni dönemin çok ciddi avantajları olacak. Melek yatırım ağları birebir fiziksel olarak yatırımlar yapabiliyor. Artık girişimlerin yatırım bulma sürecini kısalacak. Kitleler sayesinde daha hızlı yatırım yapılabilecek. Ayrıca yatırım, hisse dağıtım ve hisse alım süreci dijitalleşecek” dedi.

KİTLESEL FONLAMA PLATFORMLARI NASIL ÇALIŞIYOR?
Sunum: Fonlama platformlarında destek olacak kişilerin beğenisini kazanmanız çok önemli. Bunun için platformlardaki içerikler önem kazanıyor. Metin, video, ve fotoğraflar dikkat çekmeli.

Ödül: Projeyi destekleyen kişilere, yapacakları katkı tutarına göre çeşitli ödüller vaad ediliyor. Proje başladığında ücretsiz ürün temini, teşekkür yazısı gönderilmesi, destekçilerin duyurulması hatta destekçinin isminin verilmesi olası ödüllere örnek olarak gösterilebilir.

Fon temini: Katılımcılar uygun gördükleri projeye dilediği miktarda katkı sağlıyor. Ödemeler aracı konumundaki kitlesel fonlama portalı tarafından yapılıyor. Öngörülen sürede hedef rakama ulaşılırsa, platform sahibi yüzde 5 ile 10 arasında değişen oranlarda komisyon bedelini keserek toplanan fonu proje sahibine ödüyor. Önceden belirlenen fon tutarının öngörülen sürede temin edilememesi halinde, o zamana kadar toplanan fonları herhangi bir kesinti yapılmadan katılımcılara iade ediyor.