Çocukların telefonları ve gizli hayatları

‘GÜN İÇİNDE EN AZ 75 KEZ SOSYAL MEDYAYA GİRİYORUM’

Sosyal medya senin için ne anlam ifade ediyor?
Aleyna B. (16 yaşında): Instagram, Snapchat, Twitter, Whatsapp kullanıyorum. Sosyal medya ile boş zamanlarımı eğlenceli hale getiriyorum. Bir gün içinde en az 75 kez sosyal medyaya giriyorum. Bildirimleri kontrol ediyorum. Arkadaşlarım nereye gitmiş, kiminle vakit geçirmiş, ne yapmış diye bakıyorum. Yani bir tür sosyal medya paparazziliği…

Sosyal medya tehlike içermiyor mu sence?
Evet, tabii ki içeriyor. Ama bu benim hayatımın bir parçası ve sosyal medyadan da kopmayı düşünmüyorum. Instagram’a kim, kiminle ne yapmış, nasıl giyinmiş diye bakıyorum. Twitter’a yeni tanıştığım birinin kelime hazinesini ve konuşma tarzını ölçmek için bakıyorum. Yani nasıl konuşuyor, argo kullanıyor mu vb. şeylere bakıyorum. Snapchat’a ise o anlık bana kim ne yollamış diye bakıyorum. Sosyal medya güzel yanları olmakla birlikte tehlikeler de barındıran bir yer. Mesela bizim okulda türbanlı bir kız sevgiliyken erkek arkadaşına çıplak bir fotoğrafını göndermişti, ayrılınca ise erkek arkadaşı onu bir tehdit unsuru olarak kullanmıştı. Snapchat’te de bir sınıf arkadaşım öğretmenimizin poposunun fotoğrafını çekip Snapchat’e atmıştı. Daha sonra bunu okul yönetimi fark etti ve bunu yapan öğrenci disipline gönderildi. 

Peki, sahte hesaplar ve gruplara eklenme konusu?
Bir şekilde telefon numaranıza sahip olan tanımadığınız biri sizi Whatsapp grubuna ekleyebiliyor. Bu gruplarda argo ve cinsellik içeren hoş olmayan konuşmalar geçiyor. Bu gruplarda karşı taraftan gönderilen fotoğraflar doğrudan cep telefonundaki galeriye kaydoluyor. Asıl sorunlardan biri de bu! Bir keresinde babama fotoğraflarımı gösterirken bu gruptan adını dahi bilmediğim bir çocuğun attığı hoş olmayan bir fotoğrafı gördük. Babama gerekli açıklamayı yapmama rağmen haklı olarak çok kızdı. ‘Fake hesap’ dediğimiz sahte hesaplar da çocuk ve gençler arasında yaygın. Birileri sizin fotoğraflarınızı kullanarak adınıza sahte hesaplar açabiliyor. Veya DM (direkt mesaj) yoluyla size hoş olmayan mesajlar gönderilebiliyor.

‘SOSYAL MEDYAYI ARKADAŞ ORTAMINDAN DIŞLANMAMAK İÇİN KULLANIYORUM’

Eyüp K. (14 yaşında): Facebook, Instagram, Twitter, Whatsapp kullanıyorum. Günde en az 30 kez sosyal medya hesaplarımı kontrol ediyorum. Facebook’u bazı arkadaşlarımla sohbet için kullanıyorum, Instagram’ı arkadaşlarımın ne yaptıklarını merak ettiğim için kullanıyorum, paylaşılan fotoğrafları takip ediyorum. Twitter’ı ise genellikle insanlar nelerden söz ediyor, neler konuşuyor, en çok konuşulan konular neler, nasıl haberler var gibi gerekçelerle kontrol ediyorum. Sosyal medyanın iletişimi bitirdiğini düşünüyorum. Fakat ben sosyal medyayı arkadaş ortamından dışlanmamak için kullanıyorum. 

‘TELEFONUM OLMADAN YAŞAYAMAM’

Ezgi Ö. (13 yaşında): Neredeyse bütün sosyal medya hesaplarını kullanıyorum. Instagram, Twitter, Snapchat, Facebook, Sarahhah, Swarm, Periscope, Whatsapp… Kız arkadaşlarımla gıybet yapmak, gün değerlendirmesi yapmak, bazen birbirimize ödevler atmak ve kopya çekmek için kullanıyoruz. Canlı yayın açıyorum. Sevdiğim ve sevmediğim ünlüleri ‘stalk’lıyorum (Bir tür gizli izleme durumu). Kim nereye gitmiş bunları öğreniyorum. Sosyal medya benim için her şey. Telefonum neredeyse her dakika elimde. Yemek yerken ve lavabodayken bile. Sürekli sahte hesaplarım açılıyor. Bazen ben de eski sevgilime bakmak için sahte hesaplar açıyorum. Bazen yaşımdan büyük olanlar da yazıyor bana. Mesela cinsel içerikli yazanlar oluyor, onları doğrudan ‘spam’lıyorum. Sosyal medya olmasaydı tüm gün ne yapardım, bilmiyorum. Şarjım bittiğinde deliye dönüyorum.

‘CEP TELEFONUMU ÇOK SEVİYORUM’

Mert Ö. (17 yaşında): Instagram, Twitter, Snapchat, Facebook ve Whatsapp en çok kullandığım sosyal medya hesapları… Sosyal medya aracılığıyla hayatta işime yarayacak her türlü bilgiye ulaşıyorum. Bir gün içinde en az yüz kere sosyal medya hesaplarına giriyorumdur. Cep telefonumu seviyorum. 

‘TWİTTER’I İNSANLARI STALKLAMAK İÇİN KULLANIYORUM’

Eray E. (14 yaşında): Bütün sosyal medya hesaplarını faal olarak kullanıyorum. Sosyal medya hesaplarımı, ailemden çok görüyorum. Instagram’ı insanlar kendilerini göstermek için kullanıyorlar, ben de o amaçla kullanıyorum. Twitter’ı insanları stalklamak için kullanıyorum. Mesela eski sevgilim benden sonra kiminle birlikte olmuş, neler yapıyor bunları merak edip gizlice onu inceliyorum. Snapchat’i sosyal medya üzerinden tanıştığım ve yabancı uyruklu insanlarla konuşmak için kullanıyorum. Sosyal medya benim için bir tehlike içermiyor, ama doğru kullanmayı bilmeyenler için tehlikeli olabilir. Örneğin, sizi habersiz bir şekilde gruplara ekleyebiliyorlar. Cinsel içerikli fotoğraflar yollayabiliyorlar. 

‘SOSYAL MEDYA GİZLİ BİR HAYATI SUNUYOR’

Günümüz çocukları sosyal medyayı nasıl kullanıyor?
Psikolog Serap Duygulu: Çocuklar artık ellerindeki o minik teknolojik cihazlarla ihtiyaç duydukları her şeyi yapabiliyorlar ve o cihazlar çocuklar için çevreleriyle olan bağın en önemli aracı. Bu konuda çok önemli bir araştırma da İngiliz akademisyen Noreena Hertz tarafından yapılmış ve Hertz bu yeni teknoloji kuşağına ‘K Kuşağı’ adını vermiş. 1995 sonrası doğan bu kuşağı Hertz, ‘üreticiler, yaratıcılar ve mucitler nesli’ olarak tanımlıyor. İngiltere ve Amerika’da 13-22 yaş arasındaki gençler üzerine bir araştırma yapan Hertz’e göre K kuşağı, çevresel faktörlerin ve dış dünyanın tehlikelerinin en çok farkında olan bireylerden oluşuyor. Üstelik dünyanın hemen her yerinde birbirine benzer özellikler gösteriyorlar. Dijital çağdan önceki bir dönemi hatırlamayan bu kuşağın geleceğe ve dünyaya bakışları da diğer kuşaklardan oldukça farklı. Prof. Hertz’e göre bu kuşak, teknolojik gelişmelerin hayatımıza etkisini hayranlıkla izlemek yerine, ileri teknolojiyi çevresi ve dünya için nasıl kullanabileceği üzerine yoğunlaşmış durumda. Akıllı telefonlar onlar için haberleri, ailelerini ve arkadaşlarını temsil ediyor. Ulaşılabilir olmak onlar için varoluş anlamına geliyor. Teknoloji, çöküş ve tehlike ile tanımlanan K kuşağı, ‘Biz her şeyi yapabiliriz’ diyen önceki kuşağa karşı, adaletsiz bir dünya içinde olduklarının farkında. Ve ne yazık ki K Kuşağı gençleri, dünya tarihinde ilk defa 11 Eylül, Madrid ve Ankara bombalamaları, Paris saldırıları, El-Kaide’nin yükselişi, IŞİD’in ortaya çıkışı, dünyanın farklı yerlerindeki terör olayları gibi yüksek dozda şiddete tanık oldular. Biz anne babalar ve uzmanlar çocuklarımızı bunca olumsuzluktan ne kadar uzak tutmaya çalışırsak çalışalım onlar internet erişimleri sayesinde istenmeyen pek çok görüntüye ve habere ulaşma imkânına sahipler ve bu da onların tehlikeli bir şekilde olumsuz dış uyaranlarla çok erken tanışmalarına sebep oldu. Bütün bu değişim ve gelişim karşısında bizim geleneksel ebeveyn tutumlarımız bu yeni nesil gençleri anlamamıza yetmiyor. Onlar bizim hâlâ bilmediğimiz pek çok şeyi biliyor ve teknolojiyi çok iyi kullanıyorlar. Tam da bu noktada çocukları nasıl koruyacağımız sorusu oldukça önem kazanıyor. 

ANNE BABALARA 5 ÖNERİ

• Çocukları yine onlar vasıtasıyla koruyabiliriz. Onları, yeni medyayı ve sosyal paylaşım ağlarını nasıl doğru kullanabilecekleri konusunda bilinçlendirerek, okullarda bu konuyu ders haline getirerek, biz uzmanlar ve ebeveynler olarak medya okuryazarlığı konusunda bilgilenerek, el birliğiyle bir çaba göstermek zorundayız.
• ‘Bizim zamanımızda’ diye başlayan cümleler çocuklarla aramızdaki duvarı kalınlaştırmaktan başka işe yaramaz çünkü çocuklar bizim zamanımızın değil, şimdiki zamanın değil, gelecek zamanın çocukları.
• Biz kabul etsek de etmesek de onların tüm sosyal ilişkileri sosyal ağlar üzerinde. Gelecekte eğitimin ve iş hayatının da tamamen dijital hale geleceğini düşünürsek çocukları bu konuda durdurmaya çalışmanın çok da işe yaramayacağını anlayabiliriz.
• Belki de dünya tarihinde ilk defa bir gelişmeyi çocuklar anne babalarından öğrenmek zorunda kalmıyorlar, aksine çocuklar anne babalarına öğretiyorlar.
• Evimizin dışındaki dünya tehlikelerle dolu diye nasıl ki sürekli evde oturmuyorsak, internet ve sosyal medyada tehlikeler var diye de bu yeni ortamlardan uzak durmayacağız. Aksine daha iyi tanımak, daha iyi öğrenmek ve daha doğru kullanmayı öğrenmemiz gerekecek.

HADÄ° ANNE GÄ°DELÄ°M

Kidzmondo’da bayram buluşması

Çocuklar hem meslekleri tecrübe edecek hem de birbirinden eğlenceli gösterilerle 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı kutlayacak.

Yer: Ä°stanbul-Trump Towers
Tarih: Yarın
Saat: 10.00
Fiyat: 65 TL
Tel: (0212) 348 78 40

Kukla oyunu

Kırmızı burnunu kaybeden palyaço, onu ararken biranda kendini tiyatro salonunda, yeni bir maceranın içinde seyirci karşısında bulur ve komik olaylar birbirini izler.

Yer: İstanbul-Oyuncak Müzesi
Tarih: Yarın
Saat: 14.00
Fiyat: 35 TL
Tel: (0216) 359 45 50

Bayram çocukları için yüz boyama

Çocuklar 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı eğlenceli yüz boyalarıyla kutluyor. Üstelik sihirbazlık gösterileri, balon katlama ve kum boyama atölyesi de çocukları bekliyor.

Yer: İstanbul-İçerenköy Carrefoursa
Tarih: Bugün/Yarın
Saat: 11.00
Fiyat: Ãœcretsiz
Tel: (0216) 448 02 97

Masal Åžatosu

Eskişehir Masal Şatosu, eğlenceli atölyeleri, masal diyarı, oyuncakları ve masal kahramanlarıyla bayram çocuklarını bekliyor.

Yer: EskiÅŸehir-Sazova Masal Åžatosu
Tarih: Bugün/Yarın
Saat: 10.00
Fiyat: 2 TL
Tel: (0222) 300 00 15

ÇOCUKLARA 'YALANCI EMZİK' VERİLMELİ Mİ?