Erdoğan beklenen konuşmayı yaptı. Bu konuşmada özeleştiri vardı. AK Parti’nin seçim yenilgisindeki sebepleri doğru teşhis etti. Şimdi sıra tedavide.
AK Parti kurulduğu günden bu yana ilk kez bir seçimde ikinci parti konumuna düştü. Ama şu görüldü ki Erdoğan partisini bu durumdan çıkarıp yenilgiyi zafere çevirebilecek bir lider. Erdoğan dün AK Parti grubundaki konuşmasında onu gösterdi. Usta kaptan fırtınalı denizlerde gemisini limana ulaştıran kişidir. Erdoğan, AK Parti’yi nice fırtınalı denizlerden çıkarıp iktidara taşımayı başardı.
KONUŞMASININ İKİ YÜZÜ
Cumhurbaşkanı’nın konuşmasının iki yüzü vardı. Biri partiyi diğeri Türkiye’yi ilgilendiren. Erdoğan, AK Parti için gelecek perspektifi verdi. Ama Türkiye için yeni bir perspektif sunmadı. Mevcut politikalar mı devam edecek yoksa Türkiye’de siyasi iklimin değişmesini sağlayacak adımları atacak mı? Onun ipuçlarını vermedi. Belki bunu ileriye bıraktı, belki mevcut politikaları sürdürecek. O konuda yorum yapabilecek bir sinyal vermedi.
ERDOĞAN BİTTİ DEMEDEN BİTMEZ
Seçimlerden sonraki ilk grup toplantısı olduğu için AK Parti milletvekilleri izlemek üzere grup salonundaydı. İlk başlarda durgun bir hava vardı. Ama Erdoğan hem umut verdi hem moral verdi. İlk başlardaki alkışlar yerini ayağa kalkıp uzun süreli tempolu alkışlara bıraktı.
Erdoğan, “Teşkilatlarımızın moralini bozmaya yönelik bir kampanya yürütülüyor. Şunu çok net ifade etmek isterim... Bunlar, AK Parti’nin nasıl bir parti olduğunu anlamamışlar. Bunlar, nereden nasıl geldiğimizi, nereye yürüdüğümüzü anlamamışlar. Bu hareketin, kökleri çok derinde ve ufku çok geniş bir hareket olduğunu kavrayamamışlar. Beyler, bayanlar! Şunu herkes görsün ve bilsin; biz bitti demeden hiçbir şey bitmez” deyince milletvekilleri adeta silkindi ve kendilerine geldiler.
UMUTSUZLUĞA
Dikkatler Erdoğan’ın vereceği mesajlara çevrildi.
Cumhurbaşkanı seçim gecesi yaptığı balkon konuşmasında ve MYK Toplantısı’nda seçim yenilgisine ilişkin olarak samimi özeleştirilerde bulunmuş ve değişim işaretini vermişti.
Erdoğan’ın konuşması elbette ki önemli olacak ancak gözler daha çok yapacağı değişikliklere çevrilmiş durumda.
DEĞİŞİM İRADESİ
Hep altını çiziyorum Erdoğan, AK Parti’yi kapatma davalarından, muhtıralardan, darbe girişimlerinden, 17-25 Aralık kumpaslarından, 2009 ve 27 Haziran 2015 seçimlerinde alınan başarısız sonuçlardan çıkarıp bugünlere getiren birisi. Seçim yenilgilerini seçim zaferlerine dönüştürmeyi başaran bir lider. Yine yapabilir. Yeter ki değişim iradesi gösterilsin.
REFORMCU VE YENİLİKÇİ YAPI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın samimi bir özeleştiri yaptıktan sonra AK Parti’nin yeniden seçim zaferleri kazanmasını sağlayacak bir reçete sunması bekleniyor. Milletvekillerine yeni bir perspektif çizeceği konuşuluyor.
AK Parti yaptığı reformlarla hem kendi önünü açtı hem vesayet sistemini tasfiye ederek Türkiye’nin önünü açtı. Millet iradesine vurulan paslı zincirleri kırması sayesinde Cumhuriyet’in ötekileştirdiği dindarları, Kürtleri sistemin merkezine oturttu. Reformculuk ve yenileşme bir dönemler AK Parti’nin alametifarikasıydı.
Şimdi gözler İsrail’e çevrildi. İsrail’in cevabı nasıl olacak? Korkulan İran ve İsrail savaşı kapıda mı yoksa iki ülkede karşılıklı olarak hamlelerini yaptılar böylece savaş ihtimali ortadan kalktı mı?
Bu sorunun cevabını öğrenmek için Ankara kulislerini yokladım. Başkentteki hava riskin devam ettiği yönünde. Kiminle konuşsam risk ortadan kalktı diyemiyor. Peki çok ciddi bir risk söz konusu mu? Ankara, riskin büyümemesi için yoğun çaba harcıyor.
SALDIRI ÖNCESİNDE BİLGİMİZ VARDI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan hem saldırı öncesinde hem de saldırı sonrasında İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile temas halindeydi.
İran tarafı olasılıklar konusunda önden bilgi verdi.
ABD NE İSTEDİ
ABD ile İran’ın doğrudan teması yok. Blinken bu tepkinin belirli sınırlar içinde kalması gerektiğini bizim aracılığımızla İran’a iletti.
İran cevaben, tepkinin İsrail’in Şam’daki elçiliğine yapılan saldırıya bir yanıt teşkil edeceğini ve ötesine geçmeyeceğini aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da bayram tatili nedeniyle hem dinlendi hem de seçim sonuçlarına ilişkin olarak uzun uzun düşünme fırsatı buldu. Erdoğan, Ankara’ya dönüyor. Çarşamba günü AK Parti grubunda seçimlere ilişkin olarak kapsamlı bir değerlendirme yapması bekleniyor. İlk değerlendirmesini MYK toplantısında yapmıştı. Ruh ve kan kaybından söz etmişti. Başta kendisi olmak üzere parti yönetimini seçimlerdeki başarısızlıktan sorumlu tutmuştu. “Bu masanın etrafındakiler, ben dahil hesap verecek” demişti. Erdoğan’ın AK Parti grubunda yapacağı konuşma şimdiden merak konusu oldu.
AK Parti Strateji Heyeti’yle bağlantılı olarak SETA’nın koordinasyonunda seçim sonuçlarına ilişkin çalışmalar sürüyor. Çözüm önerileri geliştiriliyor.
Ama asıl beklenti Erdoğan’ın yapacağıyla ilgili. Erdoğan, partide ve kabinede değişiklik yapacak mı? Topluma, seçimlerde verdiğimiz mesajı aldı gereğini yerine getiriyor duygusunu verecek olan değişiklik gerçekleşecek mi?
EKONOMİDE İYİLEŞME OLACAK MI?
Tek sorun parti yönetiminde ve kabinede yapılacak olan değişiklikler değil. Bu seçimlere öncelikle ekonomi damgasını vurdu. Bu yıl içerisinde enflasyonun düşmeye başladığını, hayat pahalılığının yakıcı olmaktan çıktığını görecek miyiz? Halkımız ilerleyen süreçte ekonomideki iyileşmeyi hissedebilecek mi?
MEHMET ŞİMŞEK’İN DEĞERLENDİRMESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimlerden sonra yaptığı değerlendirmede, “Tüm illerde serzenişlerini dinlediğimiz” dediği emeklilere özel bir yer ayırmıştı. Çünkü bu seçim emeklilerin damgasını vurduğu bir seçimdi. Emekliler son haftaya kadar beklemiş, ama talepleri yerine gelmeyince iktidarı uyarmak için CHP’ye yönelmiş ya da sandığa gitmemişti. Bu da AK Parti’nin birçok yerde seçimleri kaybetmesine neden olmuştu. Son 10 günde AK Parti’nin bu durumu tespit ettiği ifade ediliyor. Hatta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 20 Mart tarihinde yapılan Isparta mitinginden dönüşte Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile emekliler için ne yapılabilir diye konuştuğu ifade ediliyor. Mehmet Şimşek’in, “Eski dönemde olduğu gibi enflasyon sarmalına gireriz, enflasyon patlar, yüzde 80’lere çıkar. Ekonomiye çok büyük zarar veririz” dediği söyleniyor.
TÜRKİYE ZARAR GÖRMESİN DİYE
1984 yerel seçimleri ANAP iktidarının yerele damgasını vurmasıydı. 1989 yerel seçimleri ise ANAP’ın uyarıldığı, SHP’nin önünün açıldığı seçimler oldu.
SHP bu şansı iyi değerlendiremedi. 1989 seçimlerinde yüzde 28’e çıkan oyları HEP’le yaptıkları ittifak nedeniyle 1991 seçimlerinde yüzde 20’ye geriledi.
REFAH’A AÇILAN KREDİ
1994 yerel seçimlerinde halk Refah Partisi’ne şans tanıdı. Tayyip Erdoğan İstanbul’da Melih Gökçek Ankara’da belediye başkanı seçildi. Refah Partisi ayrıca Diyarbakır, Erzurum, Konya, Sivas, Kayseri, Kahramanmaraş gibi çok sayıda büyükşehir ve il belediye başkanlıklarını kazandı.
Refah Partisi yerel yönetimlerde açılan krediyi çok iyi değerlendirdi. Refah Partisi 1995 seçimlerinde yüzde 21.4 oy oranı ile birinci parti oldu. 158 milletvekili ile parlamentoya girdi. Erbakan’ın başbakanlık yolu açıldı. AK Parti iktidarının tohumları o zaman atıldı.
2004 yerel seçimleri ise 3 Kasım 2002’de tek başına iktidar olan AK Parti’nin yerel yönetimlere damgasını vurmasıyla sonuçlanmıştı.
31 MART YEREL SEÇİMLERİ
ANAP 1989 yerel seçim sonuçlarını, SHP 1991 seçimlerini doğru değerlendiremedi. Ama Refah partisi 1994 seçimlerinde açılan krediyi iyi kullandı. Bu seçimler sıradan seçimler değildi. 31 Mart 2024 seçimleri de onlardan biri. Büyük siyasi kırılmaların yaşandığı bir seçim oldu. O nedenle Cumhurbaşkanı
Hilmi Daşdemir’in başkanı olduğu Optimar Araştırma Şirketi seçimlerden sonra halkın nabzını tutmuş.
2-5 Nisan tarihleri arasında 2 bin kişi üzerinden yapılan anket, iktidara ve muhalefete ışık tutacak veriler içeriyor.
İLK SIRADA EKONOMİ
Optimar, ”Sizce bugün Türkiye’nin en önemli sorunu nedir?” diye sormuş. Tahmin edeceğiniz üzerine ekonomi çıkıyor. Ama ezici bir oranla ‘Ekonomi’ diyenler yüzde 60.6’yla ilk sırada gelirken, onu yüzde 6.1 ile Suriyeliler ve düzensiz göçmenler takip ediyor.
BU KEZ FARKLI
“Sizce bu sorunu kim çözer?” sorusuna verilen yanıt ise anketin şimdiye kadar ki en farklı başlıklardan birisini oluşturuyor. Ankete katılanların yüzde 24.3’ü CHP diyor. AK Parti diyenlerin oranı ise yüzde 20.2’yle ikinci sıraya gerilemiş. Daha önceki anketlerde ekonomi yine ilk sırada çıkıyor, ancak ‘Bu sorunu kim çözer?’ diye sorulduğunda AK Parti yanıtı veriliyordu. O zamanlar da ne zaman CHP çözer denilir, o zaman seçim sonuçları değişir notunu düşüyordum.
Bu kez CHP yanıtı verilmiş. Zaten seçim sonuçları da onu doğruluyor.
SANDIĞA
Ama 2028’te yapılacak olan cumhurbaşkanlığı tartışması şimdiden başladı. Hatta Ekrem İmamoğlu ile Mansur Yavaş cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasını başlattılar bile.
MUHAFAZAKÂR-MODERN SEÇMENE
Ekrem İmamoğlu, bir yanında başörtülü annesi diğer yanında modern giyinimli eşiyle birlikte, Kuran okutup, hoca efendiye dua ettirerek görevine başladı.
O yüzden diyorum ki, “Bir elinde Nutuk, diğer elinde Kuran’ı Kerim”,
İmamoğlu muhafazakâr ve modern kesime mesaj verdi.
MİLLİYETÇİ DAMARA
Mansur Yavaş ise ilçe belediye başkanlarının göreve başlaması törenlerine katıldı. ”T.C.” isimlerinin belediye binasına asılması sırasında kürsüye çıktı.
Mansur Yavaş
Meral Akşener, “Ben şahsen seçim sonuçları kapsamında ödediğimiz ve ödediğim bedele razıyım” dedi. Ardından İYİ Parti’den adaylık açıklamaları üst üste gelmeye başladı. Koray Aydın, Müsavat Dervişoğlu ve Mehmet Tolga Akalın genel başkan adaylıklarını açıkladılar. İYİ Parti 27 Nisan’da seçimli olağanüstü kurultaya gidiyor.
Meral Akşener, olağanüstü kurultay kararı aldığında en yakınındaki isimlere dahi sürpriz olmuştu. Genel başkanlığa aday olmadığını açıklaması ise ikinci sürpriz oldu. Akşener doğru olanı yaptı. Çünkü seçimlerden önce “Oy vermezseniz evime döneceğim. Siyasetin s’siyle meşgul olmayacağım” demişti.
TUTARLI DAVRANDI
Cumhurbaşkanlığı seçimleri Kemal Kılıçdaroğlu’nu götürdü, yerel seçimler de Meral Akşener’i. Ancak Akşener doğru olanı yaptı. Kendisiyle çelişmedi. Tutarlı hareket etti. Sorumlu bir genel başkanın yapması gerekeni yaptı.
KILIÇDAROĞLU YANLIŞ YAPTI
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra da Kemal Kılıçdaroğlu’nun aynı şekilde hareket etmesi gerekiyordu. Partisini olağanüstü kurultaya götürüp kendisi de aday olmasaydı partiler üstü bir konuma sahip olurdu. Ama bunu yapmadı. Kurultay yarışına girdi ve kaybetti. Seçimden sonra köşesine çekilmedi. Paralel bir genel merkez oluşturdu. Orada görüşmeler yaptı. CHP’nin içine yönelik mesajlar vermeyi sürdürdü. CHP, 47 yıl sonra seçim başarısı elde etmesine rağmen, “Ben siyaseti bıraksam da siyaset beni bırakmaz” diye mesajlar vermeyi sürdürüyor.
Bu ne hırsmış arkadaş.
LİNÇE MARUZ KALDI
