Hakan Baş, Türkiye’nin en tanınmış seri girişimcilerinden biri. Yale Üniversitesi mezunu. Wired UK Dergisi tarafından “Teknolojiye yön veren 100 isim arasında” gösterilen bir girişimci. Peak Games, Lidyana.com, Anibera, Bitlo.com, Eludis ve Supermassive gibi girşimlerin kurucularından. Baş şu ana kadar 14 şirketin kurucu ortağı oldu, 10 şirkete de yatırım yaptı. 2018 yılında teknoloji alanında olmayan girişimlerinden “Sektörüne hakim olmadığım ve katma değeri sınırlı işlerde yer almanın efor ve parasal anlamda fırsat maliyeti yüksek oluyor” diyerek ayrılma kararı aldı. Bugüne kadar kurduğu şirketlere yerli yabancı birçok yatırım da almayı başaran Hakan Baş ile son dönemde odaklandığı kripto para girişimini konuştuk.
Kripto paraya Türkiye’de ilgi nasıl, ilgi artıyor mu?
Türkiye kripto para piyasasında bir günde yapılan işlem hacmi yaklaşık 25 milyon dolar. Kripto paraların tüm dünyada büyük merak uyandırması ve popüler hale gelmesine Türkiye de kayıtsız kalmadı. Birkaç yıl önce Türkiye’den Türk Lirası ile kripto para almak ve satmak mümkün değildi. Günümüzde birçok platform kripto para alım-satımında kullanıcılarına hizmet vermeye başladı. Bitcoin’in zirve yaptığı 2017 Kasım ve Aralık aylarında günlük hacim yaklaşık 150 milyon dolardı. Yakın gelecekte Türkiye kripto para piyasasının tekrar bu hacme ulaşacağını öngörüyoruz. Türkiye’de birçok kişi kripto para piyasasına hakim ve alım-satım, yatırım işlemi gerçekleştiriyor. Dünyada ise artık şirketler ve kurumlar da kripto para ile ödeme kabul etmeye başladı. İnsanlar uçak biletlerini, bankacılık işlemlerini ve perakende alışverişleri gibi harcamalarını kripto para platformları üzerinden yapabiliyor.
Dünyanın en büyük kripto para borsaları hangi ülkeler? Türkiye bu ülkelerden en çok hangisine benziyor?
Dünya üzerinde şu an 200 farklı dijital para birimi borsası bulunuyor. Ayrıca dünyada yaklaşık 1400 civarı kripto para yer alıyor. Bu sanal paraların yaklaşık yüzde 90’ı alt yapı olarak Blockchain teknolojisini kullanmakta. Dünyanın en büyük kripto para borsalarını sıraladığımızda ise ilk sırada Binance borsası geliyor. Çin merkezli olan Binance borsası 6 milyar dolar işlem hacmine sahip. İkinci sırada ise aldığı yatırımlar ile kısa sürede çok hızlı büyüme gösteren Güney Kore merkezli Bithumb borsası var. Bithumb’ın işlem hacmi 3 milyar doları aşmış durumda. Dünyanın üçüncü büyük kripto para borsası ise ABD merkezli Bittrex borsası. Türkiye borsalarında genellikle kullanıcılar TL’den BTC alarak kripto para dünyasına geçiş hizmeti alıp, farklı coin’lere geçişler için yurt dışı borsaları tercih ediyorlar.
Kripto para neden böylesine büyüyor?
Kripto para piyasası geçtiğimiz yıl içerisinde 200 milyar dolarlık işlem hacmine ulaşarak bütün dünyanın dikkatini çekti. 2017 yılından bu zamana kadar yüzde 1760’lık bir büyüme oldu. Böylesine büyük bir pazarın geleceğinin de parlak olduğunu sadece ben düşünmüyorum. Zaten dünyanın önde gelen finans uzmanları bu sektörü geleceğin vazgeçilmezi olarak yorumluyor. Dünya şirketleri artık finans teknolojileri yani fintech ekseninde dönüyor. Pazarlardaki yarışlar sektörlerin fintech yatırımlarına göre şekilleniyor. Yani finans teknolojileri tüm dünyanın gündeminde ve bu gelişimin içerisinde ise yeni finansal enstrüman dijital paralar gelişimin en çok yaşandığı ürün olarak dikkat çekiyor. Her ne kadar bazı teknik soru işaretleri bulundursa da kripto paralar bugün ABD başta olmak Almanya, Çin, Rusya gibi ülkelerde güvenilir para birimi olarak kabul görüyor. 1990’larda internet neyse 2020’lerde blockchain teknolojisinin o hale geleceği öngörülüyor. Kripto paraların kabul görülme oranı arttıkça ve blockchain teknolojisi yaygınlaştıkça fiyatların yukarı seyrine devam edeceğini düşünüyorum.
G-20’DE DE GÜNDEMDE KRİPTO PARA VAR
Yeterince güvenilir bulmayanlar var. Onlara ne dersiniz?
Kripto para güvenilir bir yatırım aracı. Fiyatların yukarı veya aşağı gideceği yönünde kesin konuşmak yanlış olur ama güvenlik zafiyeti geleneksel paraya göre çok daha düşük. Burada önemli olan işlem yapılacak borsaya dikkat etmek. Türkiye’de devlet kripto parayı tanıyor. Yasak değil ama kuralları tam belirlenmedi. Aynı şekilde dünya üzerinde de güvenlik için sıkı ve farklı çalışmalar yapılıyor. Ülkelerin finanstan sorumlu kuruluşları sürekli açıklamalar yapıyor. Bildiğimiz gibi IMF ve gözetimindeki G-20 bu yıl yapacağı toplantılarda görüşülecek konular arasına kripto paraları da dahil etti. Kısacası ülkelerin idari karar mekanizmaları tarafından oluşturulacak yol haritaları, iyi regülasyonlar, muhtemelen kripto para birimlerinin para aklama, vergi kaçırma ya da uyuşturucu ticareti gibi yasa dışı faaliyetler için kullanılmasını önleyerek uzun vadede değerini artıracak. Buna paralel olarak giderek daha güvenli bir yatırım aracı olarak kazandırmaya devam edecek.
Şirketiniz Bitlo.com’un rakiplerinden ne farkı var?
Bitlo.com’u 2017 yılında kurduk ve 2018 Şubat ayında üye alımına başladık. Binans.com adıyla başladığımız yolculukta şirketimizin unvanını Bitlo.com olarak değiştirdik. Bitlo.com üzerinden TL ile alınan kripto paranın (şu an BTC, ETH ve XRP), yine Bitlo borsası üzerinden diğer kripto paralarla da alım satım olanağı sunmayı planlıyoruz. Kripto para borsası bizim bu konuya giriş projemiz ancak bu alan 2013’ten beri ilgilendiğimiz ve üzerine farklı çalışmalar yaptığımız bir alan. Bu hafta kullanıcılarımıza yeni referans sistemimizi sunduk. Bitlo.com’a kaydolan kullanıcıların tüm alım satım işlemlerinde ödediği komisyon ücretinin yüzde 50’sini referans olan kullanıcının hesabına tanımlıyoruz. Bitlo.com’un hayata geçirdiği referans sisteminde, davet edilecek arkadaş sayısında ve kazanılabilecek tutar ile ilgili maksimum bir sınırlama bulunmuyor. Ayrıca kullanıcılar, hesaplarına tanımlanan parayı minimum bir tutar sınırı olmadan ister çekebiliyor isterse de kripto para alım satım işlemlerinde kullanabiliyor.
Türkiye’de bu konu kimlerin radarında?
Bitcoin’in özellikle 2017 sonundaki hızlı artışı tabii ki birçok yatırımcının dikkatini çekti. Şu an gencinden yaşlısına ve her gelir düzeyinden vatandaşımız kendine göre ya alım yapıyor ya da alım yapmak için fırsat kolluyor diyebilirim.