ABD'ye kota baskısı

İhracatçı Birlikleri, ABD kotaları dolduğu için, kasım-aralık siparişlerini gönderemeyen tekstil-konfeksiyon şirketlerinin ellerindeki stoğu belirlemek için çalışma başlattı. İstanbul-Denizli Tekstil ve Konfeksiyon, Ege-Uludağ-Akdeniz İhracatçı Birlikleri ortak bir ilan vererek, ABD pazarında kota problemi olan firmaların en geç 17 Kasım 1997 günü öğlene kadar Birlikler'e başvurmalarını istedi. ‘‘Türkiye, ABD'ye yönelik kotaları tek taraflı açıyor’’ yorumlarına neden olan bu ilan, ABD'ye karşı ‘‘Hiç olmazsa 1998 kotalarını şimdiden kullanalım’’ baskısı olarak nitelendi.

Türkiye, ABD'den 1997 yılı için yüzde 15 ek kota istemiş, fakat olumlu yanıt alamamıştı. Devlet Bakanı Işın Çelebi'nin son ABD ziyaretinde de sorun gündeme getirilmişti. ABD'den üç aydır ek kota talebine yanıt gelmemesi nedeniyle, gönderilmek üzere 100 milyon dolarlık ürün bekletiliyor.

DURUM TESPİTİ

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Okan Oğuz, yaptıkları duyurunun sadece bir durum tespiti olduğunu söyledi. ABD'den üç aydır beklenen ek kota talebi yanıtının olumlu olacağına inandıklarını belirten Oğuz, şu açıklamayı yaptı: ‘‘Türkiye ABD pazarına 850 milyon dolarlık ihracat yapıyor. Pazar payımız yüzde 1.6. Dolayısıyla bu oran ABD pazarını rahatsız edecek bir oran değil. Biz ABD'den henüz ek kota talebine yanıt gelmemesini olumlu olarak değerlendiriyoruz. Sonucun olumlu çıkacağını düşünüyoruz. Firmaların sıkışması nedeniyle yaşadıkları sorunu tespit etmek amacıyla durumlarını bildirmelerini istedik. En çok sıkıntı çekilen ürünler tişört, gecelik ve belli oranda da çarşaf kategorileri. Yaşanan sorunu Sayın Başbakan Mesut Yılmaz'a da ilettik.’’

Öte yandan bazı ihracatçılar Türkiye'nin tek taraflı kota dağıtımı yapmasını isterken, Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Turan Sarıgülle, sorunun müzakere ile çözülmesi gerektiğini söyledi. ABD ile müzakerelerin sürdüğünü hatırlatan Turan Sarıgülle, ‘‘Sorun Sayın Işın Çelebi ve Başbakan Mesut Yılmaz'ın ABD temasları sırasında müzakere ile çözülmeli. Atılacak yanlış bir adım hem Türk-ABD ilişkilerinde sorun yaratır hem de Türk ihraç ürünleri ABD'de bekletilebilir. Bu da üzücü sonuçlar ortaya çıkarır. Fakat ABD'nin artık ek kota talebine olumlu yanıt vermesini bekliyoruz’’ dedi.