2013'te nerede doğmalı?

Haberin Devamı

ECONOMIC Intelligence Unit’in (EIU) her yılbaşında yayımladığı bir ‘Hayat Piyangosu’ endeksi var. Piyango, bir bebeğin o yıl hangi ülkede doğarsa daha şanslı olacağını gösteriyor. Bebeğin doğduğu ülke, büyüyüp yetişkin bir birey olacağı 20 yıl sonrasının tahmini koşullarına göre uluslararası sıralamada yerini alıyor.
Endekste kriter olarak, ülkedeki yaşam kalitesini ölçen kişi başı zenginlik, yaşanılan ülkeden duyulan memnuniyet, suç oranı, kamu kuruluşları ve yerel yönetimlere duyulan güven, sağlık hizmetlerinin yeterliliği gibi 11 istatistiki veri kullanılıyor. Bu veriler, ülkenin bulunduğu coğrafya, yaşam süresi, sosyal ve kültürel özellikler, politik durum, demokrasi ve düşünce özgürlükleri gibi daha birçok faktörle birleştiriliyor.

2013te nerede doğmalı

Haberin Devamı

Türkiye 51’inci sırada
İngiliz The Economist dergisinin yan kuruluşu olan EIU, bu yılki endeksi, “2013’te doğan bir bebek 2030’da nasıl bir ülkede yaşayacak?” varsayımına göre hazırlamış. Bugünden itibaren doğan bebeklere nasıl bir hayat piyangosu vuracağı endekste görülüyor. Toplam 80 ülkenin yer aldığı endekste Türkiye’yi aradığımda, ortanın biraz gerisinde 51’inci sırada bulabildim. Açıkçası, 2023’tea dünyanın en büyük ekonomilerinden birinin arasına girmeyi hedefleyen Türkiye’nin neden hala bu kadar gerilerde olmasına ilk başta şaşırdım. Zaten sıralamada altımızda yer alan ülkelerin büyük çoğunluğu İran, Mısır, Suriye, Bangladeş... Sadece 72’nci sırada yer alan Rusya gücüyle göz dolduran bir ülke olarak yer alırken, son yılların yükselen değerlerinden 66’ncı sırdaki Hindistan’ın da gerilerde olması dikkat çekiciydi.

İlk sırada İsviçre var
Bebeklerin hayat piyangosu listesinde birinci sırada İsviçre yer alıyor. Türkiye’nin üzerinde yer alan ülkeler arasında 16’ncı sırada ABD ve Almanya, 18’inci sırada İzmir’in EXPO 2020 rakibi Birleşik Arap Emirlikleri, 37’nci sırada bir başka rakibi Brezilya, 34’üncü sırada Yunanistan, 38’inci sırada Suudi Arabistan’ın yer alması da ilginç. Buna karşılık, artık dünya ekonomisin lideri sayılan Çin, Türkiye’nin sadece iki basamak önünde 49’uncu sırada yer alıyor.
Endeksle ilgili yapılan yorumda yeni doğan bebeklerin Fransa ve İngiltere gibi büyük ülkeler yerine İsveç, Norveç, Danimarka gibi daha küçük ülkelerde doğmaları halinde daha şanslı olacağı belirtiliyor. Geleceğin yıldızları olarak gösterilen BRIC ülkelerinde (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ) doğan bebekler ise yetersiz demokrasiden, nüfus yoğunluğu ve ülkenin bulunduğu coğrafi koşullara kadar pek çok nedenden dolayı şanslı görülmüyor.
Arap Baharı’yla diktatörlüklerin yıkılmaya başlaması, 2030’da özgürlüğün daha yayılmış olacağı beklentisiyle Afrika ve Ortadoğu’daki ülkelerin endeksteki sırasını yükseltmiş.

Haberin Devamı

İzmir’de doğanlar şanslı
Böyle bir endeks Türkiye’de iller arasında yapılsaydı “İzmir’de doğan bebekler acaba ne kadar şanslı?” diye düşündüm. Bugün doğan bebekler 2030’un İzmir’inde altyapısı çok daha gelişmiş bir kentte yaşayacaklar. Ama endeksler ekonomik zenginlik ve altyapının mutlu bir yaşam için yeterli olmadığını gösteriyor. Yaşam tarzı kaygısı başta olmak üzere özgürlüklere gelen her tehdit o kenti yaşanabilir olmaktan çıkarıyor.
Yine de ben, 2030’un İzmir’inde bu sorunların aşılmış olacağını, bugün bu şehirde doğan bebeklerin pek çok ülke ve ile göre çok daha şanslı olacağına inanıyorum.

Mutlu yıllar dileğiyle...


 

Yazarın Tüm Yazıları