2004’e sarkan mevduatın vergi riski

BANKAYA, vadeli olarak TL. ya da döviz yatırdığınızda, bunun vade yapısına göre, bir vergi riski olduğunu biliyor musunuz? Bilmiyorsanız, kısaca açıklayalım.

2003'TE VERGİ YOK

2003 yılı içinde

TL. cinsinden elde edilen banka mevduat faizi gelirlerinin,

Döviz tevdiat hesabı faiz gelirinin,

Repo gelirlerinin,

tutarı ne olursa olsun, bu gelirler yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecek.

Buna göre, örneğin; 2003 yılı sonuna kadar 100 milyar TL. ya da 1 trilyon TL. hatta 10 trilyon TL. faiz ya da repo geliri elde eden bir kişi, bu gelirlerini yıllık gelir vergisi beyannamesi ile vergi dairesine beyan etmeyecek, vergi de ödemeyecek.

Diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de, bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecek. Ancak, bu gelirlerin ticari bir işletmeye ait olması halinde, tutarı ne olursa olsun beyanı gerekiyor (Gelir Vergisi Kanunu Geçici Md. 55).

2004'TE VERGİ VAR

1 Ocak 2004'ten itibaren elde edilen faiz ve repo gelirleri, belli bir sınırı aştığında, 2005 yılı Mart ayında, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek. Beyan sınırının kaç milyar TL. olduğu şu anda tam olarak belli değil. 2003 yılı sonuna doğru belli olacak olan 2004 yılı Gelir Vergisi tarifesinin ‘‘ikinci gelir diliminde yer alan tutarı’’ aşan faiz gelirleri beyan edilecek.

Beyan sınırının ise, enflasyon indiriminden sonra 15-16 milyar TL. civarında olacağı tahmin ediliyor.

Buna göre, 2003 yılında 100 milyar TL. ya da 1 trilyon TL. hatta 10 trilyon TL. faiz ya da repo geliri elde eden bir kişinin, bu geliri beyana tabi değilken, 2004 yılında elde edilenler beyana tabi olacak.

Bu nedenle, şu günlerde açtırılan banka hesaplarında, vadenin 31 Aralık 2003'ü aşmadığı sürece faiz geliri beyana tabi değil.

Aşması halinde ise, 2004'e isabet eden değil faizin tamamı beyana tabi olacak. Aynı durum, repo gelirleri için de geçerli. Örnek vermek gerekirse;

- (A)'nın 31 Aralık 2003 vadeli mevduat hesabından elde ettiği faiz geliri 200 milyar TL.'dir.

- (B)'nin 1 Ocak 2004 vadeli mevduat hesabından elde ettiği faiz geliri de 200 milyar TL.'dir.

Bu durumda (A)'nın 31 Aralık 2003'te elde ettiği faiz geliri beyana tabi değil. (B) ise, faiz gelirini bir gün farkla yani 2004'de elde ettiği için, faiz gelirinin tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyana ve buna bağlı olarak da, gelir vergisine tabi olacak. Hemen belirtelim, beyan aşamasında; faiz geliri enflasyondan arındırılacak ve kalan tutar beyan sınırını aşarsa, aşan kısım değil, tamamı beyan edilecek.

Örneğin faiz gelirini 200 milyar, enflasyondan arındırma oranını yüzde 40, beyan sınırını da 15 milyar TL. kabul ettiğimizde, mükellefin enflasyon indirimi sonrası sınırı aşan faiz geliri olan 120 milyar TL. faiz geliri beyan etmesi gerekecek.

Görüldüğü gibi, bu yılın sonuna kadar, bankalara vadeli mevduat yatırılırken ya da repo geliri elde edilirken, vadenin 2004'e sarkmamasına dikkat etmek gerekiyor...
Yazarın Tüm Yazıları