20 soruda 'hadi anlat bakalım'!
Güncelleme Tarihi:
“Bugün okulun nasıl geçti” sorusuna çocuk genellikle “iyi” diye yanıt verir ve gerisini getirmez. Onları okul hakkında konuşturmak istiyorsanız neyi nasıl soracağınızı bilmelisiniz.
Okuldan eve döndüğünde çocuklarla konuşmak, günlerinin nasıl geçtiğini sormak eğitimcilere göre oldukça önemli. Bunu öğrenmenin yolu da sorulardan geçiyor. Burada dikkat edilmesi gerekenlerin başında da onları konuşmaya teşvik eden, örneklerle geliştirilecek bir içeriğin olması var. ‘teachthought’ adlı eğitim portalında yer alan bilgilere göre okulun nasıl geçtiğine, neler öğrenildiğine yönelik olarak öğrencilere sorulabilecek 20 alternatif soru şöyle:
1) Bugün okulda kendini ne zaman farklı ve meraklı hissettin?
2) Kafanın karıştığı bir an oldu mu? Bu durumda neler yaptın?
3) Okulda neler yapılsaydı daha etkili bir gün olurdu?
4) Ne zaman en fazla yaratıcı olduğunu hissettin?
5) Eğlenceli, yararlı, farklı neler öğrendin?
6) Sana göre başarılı bir okul günü nasıl olur?
7) Dersler sırasında kendi kendini şaşırttığın oldu mu?
8) Bugün sınıfınızda kim neler yaptı, kim daha çok çalıştı?
9) Öğretmenin anlattıklarını öğrenmek için ne yapıyorsun?
10) Öğretmen sınıfta nelere önem veriyor?
11) Daha fazla neler bilmek, neler öğrenmek isterdin?
12) Ne yapsaydın daha mükemmel bir öğrenci olabilirdin?
13) Bugün öğrendiğin en önemli şey nedir? En son ne öğrendin?
14) Bugün üstlendiğin bir görevi nasıl yerine getirdin? Anlatır mısın?
15) Kitap okurken öğrendiğin ilginç bir konuyu söyler misin?
16) Okulda arkadaşlarından öğrendiğin bir şey oldu mu?
17) Öğretmeninden neler öğrendin, en çok ne ilgini çekti?
18) Bugün için okulda iyi ya da kötü neler oldu?
19) Okulda yapmanız gereken bir şeyler oldu mu?
20) Yarın okulda neler öğreneceksiniz?
Yrd. Doç. Dr. Hasibe Özlen Demircan (ODTÜ İlköğretim Bölümü Öğretim Üyesi): İlkokul ve ortaokula giden öğrencilere açık uçlu sorular sormak daha doğru olur. Öncelikle okuldaki günü hakkında genel ama çocuğun ilgisini çekecek konularda sohbet etmek ardından da merak edilen soruları sormak iletişim süresini ve kalitesini arttırabilir. Kullanılan örneklerin nitelikleri, okul yaşantıları hakkında daha fazla ipucu verebilir. Örneğin “Bugün ilk teneffüste sınıfta mı oturdun” sorusu bir çocuğa sorulduğunda alınacak cevap “evet” ya da “hayır” gibi kısa ve net oluyor. Bunun yerine “İlk teneffüste arkadaşların bahçeye çıktılar mı? Ne yaptılar? Sen de onlara katıldın mı?” gibi çocukların konuşmasını teşvik edecek, açık uçlu sorular sormak, iletişim sürecinin verimli olmasını sağlayabilir.
Prof. Dr. Neriman Aral (Ankara Üniversitesi Çocuk Bilim Merkezi Koordinatörü): Çocuklara sorular yöneltirken öncelikle gelişimsel özelliklerine ve yaşına uygun içerikte olmasına dikkat edilmeli. Sorular yaratıcılıklarını, duygularını ortaya koyacak nitelikte olmalı. “Bugün okula gittin mi” gibi yanıtı “evet” veya “hayır” olacak bir soru değil, “Bugün okula giderken neler gördün” gibi içeriğe sahip olanlar tercih edilmeli. Bunları yaparken yetişkinler ses tonuna, beden diline dikkat ederek etkili bir iletişim yolunu seçmeli.
1) Sosyal zeka nedir?
İnsanın kendisi ve çevresiyle ilgili farkındalık geliştirmesini, empati kurabilmesini, sosyal uyum sağlamasını, erafındakileri motive etme ve sosyal değişimleri başlatabilmesini, iyilik yapabilmesini, sosyal inanç ve tutumlarını pekiştirebilmesini sağlayan zekâ boyutuna ‘sosyal zekâ’ deniliyor.
2) Sonradan geliştirilebilir mi?
Matematik, spor, sanat gibi alanlarda sahip olunan yetenekler gibi sosyal zekâ da belli bir oranda doğuştan geliyor.
Ancak içinde büyüdüğümüz toplumun değerleri, aldığımız eğitim, medya gibi bazı unsurlara bağlı olarak da gelişiyor. Özellikle toplumun ve eğitim sisteminin bu konuda etkisi oluyor.
3) Çocukların gelişimine etkisi nedir?
Sosyal zekâ sadece çocukluk döneminde değil, tüm yaşantı boyunca insanları yönlendiren, yaşam rotasını en doğru biçimde çizmeyi sağlayan zeka türü. Sosyal zekâsı yüksek olanlar duygularını iyi tanıyıp, davranışlarını olumlu yönde kontrol edebiliyor. Özellikle olumsuz hislerin analiz edilmesini, “Ben şu anda ne hissediyorum?”, “Bu olumsuz duyguyu nasıl yenebilirim?” gibi soruların sorulmasını, aile ya da arkadaşlar gibi sosyal çevrede yer alan insanlarla iletişimin sağlıklı şekilde götürülmesini sağlıyor. Sosyal zekâsı yüksek olan çocuklar aile ve arkadaş ilişkilerinde daha uyumlu olabiliyor. Bazı konularda liderlik özellikleri sergileyebiliyorlar. Çevresindekileri zor şartlarda bile motive edebiliyorlar.
4) Bu beceri çocuklara nasıl kazandırılır?
Çocukların bu zeka türünü geliştirmek için öncelikle onların kendilerini tanımalarını ve sorgulamalarını sağlamalıyız. Bununla beraber arkadaşlarıyla, çevreyle paylaşımlarda bulunmalarını destekleyecek etkinlikler gerçekleştirmeliyiz.
Bilimsel ya da kültürel gezi-gözlem, doğada yapılan okul kampları, sosyal sorumluluk projeleri, tartışma etkinlikleri, yaratıcı yazı etkinlikleri, yaratıcı drama uygulamaları, sanatsal ve sportif etkinlikler aslında çocukların kendi yeteneklerini keşfetmelerini ve ilgi duydukları konuları tanımalarını sağlar. Bu sayede çocuklar kendilerini ifade edebilecekleri, arkadaşlarıyla paylaşmaktan mutlu olabilecekleri etkinlikler yaparlar. Böylece başarılı da olurlar. Özgüvenleri artar.
5) Anne-babalar bu süreçte nelere dikkat etmeli?
Aileler çocuklarını sadece akademik başarıya değil yaşamda karşılaşabilecekleri gerçek sorunlara da hazırlamalı. Yeteneklerini gerçekçi olarak gözlemleyip, sahip oldukları yapıya uygun alanlarda eğitim almalarına öncelik vermeli.
Örneğin çok küçük yaşlardan itibaren sporda yetenekli olan bir çocuğun mutlaka işletme ya da tıp okuması için zorlanması, en büyük hatalardan biri. Yetişkinlerin yapması gereken, çocuklarının yetenekli olduğu alanlarla mücadele etmek yerine bunları kabul etmek ve çocuklarını o dallarda yetiştirmeye öncelik vermek.
Ayrıca ebeveynler, çocuklarına iyi davranış modelleri sergilemek gibi zor bir görev üstlendiklerini de unutmamalılar. Çocuklar birçok şeyi taklit yoluyla öğrenirler. Bu yüzden aile büyüklerinin sosyal sorumluluk, empati, insan ilişkileri gibi konularda kendilerini geliştirmeleri, çocuklarının da bu konuda gelişmesini sağlar.
Evde ya da sokakta bir canlının bakımından sorumlu olmak da çocuklar için faydalı.
Bununla beraber, ailenin çocuklarıyla sohbet etmesi, günlük olayların değerlendirmesini birlikte yapabilecekleri zaman dilimleri oluşturması yararlı. Her gün en az yarım saat yapılan aile-çocuk sohbetleri bile aile içi iletişimi geliştirir.
Kadir has ödülü için başvuru zaman
Bu yıl 11’inci kez düzenlenecek Kadir Has Ödülleri’nin teması ‘toplum-siyaset-ekonomi’ olarak belirlendi. Kadir Has Üniversitesi tarafından verilen ödül için adaylar 2 Mart’a kadar başvuru yapabilir. Bu yıl ‘Üstün Başarı Ödülü’nü kazanan adaya 20 bin dolar ve ‘berat’; ‘Gelecek Vaat Eden Biliminsanı Ödülü’nün sahibine 10 bin dolar ve ‘berat’ verilecek. ‘Üstün Başarı Ödülü’ adaylarının önemli başarılara imza atmaları, ulusal veya uluslararası tanınırlılığı, toplum yararına hizmeti olması ve Türkiye’nin gelişimi için uluslararası alanda katkıda bulunması gerekiyor.
Avustralya'yı yeniden keşfettiler
Doğa Koleji’nin ‘yerinde eğitim’ modeli kapsamında düzenlenen Avustralya seyahati 8-17 Aralık tarihleri arasında gerçekleşti. Öğrenciler Avustralya’nın doğal güzelliklerini görmenin yanı sıra Aborjin kültürü hakkında bilgi sahibi oldular. Genç kâşifler, Melbourne’da simge haline gelmiş binalardan Eureka Tower’ı, Viktorya Ulusal Galerisi’ni ve renkli sahiliyle St. Klida’yı gördüler. 270 kilometrelik Büyük Okyanus Yolu’nda tarihi bilgilerini pekiştirdiler. Çektikleri fotoğrafları #dogakoleji hashtag’leriyle Instagram’da paylaştılar. Melbourne’dan sonra Sydney’e giderek burada Opera Binası’nı gezdiler, doğa yürüyüşüyle Abrojin kültürünü keşfe çıktılar. Three Sisters gibi mitolojik hikâyeleri dinlediler. Avustralya’nın simge hayvanları koala ve kanguruları yakından görüp elleriyle besleme fırsatını da kaçırmadılar.
Çocuğa karşı şiddetin önlemesi için neler yapılıyor?
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ‘Çocuğa Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Strateji Eylem Planı’ taslağını hazırladı. Buna göre çocuğa yönelik şiddet konusunda farkındalık oluşturabilmek için kamuoyuna yönelik kampanyalar düzenlenecek. Çocuklar için çalışan profesyonellere yönelik bilinç, kapasite ve farkındalık arttırıcı eğitim programları gerçekleştirilecek.
Okulların çevre güvenliği var mı?
Öğrencileri zararlı alışkanlıklardan, okul çevresinden gelebilecek her türlü tehditten korumak amacıyla okulla ilgisi olmayanların eğitim kurumlarının çevresinde beklemesi ve dolaşması engellenebiliyor. Valilik kararıyla önleyici tedbirler kapsamında polis okulların giriş ve çıkış saatlerinde denetim yapıyor. Kurallara uymayanlar hakkında Kabahatler Kanunu’nun, ‘emre itaatsizliği’ düzenleyen 32’nci maddesi uyarınca cezai işlem uygulanarak 189 lira para cezası kesilebiliyor.
- Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü bünyesinde 2002 yılında 451 bin 550 kişiye kredi verildi. 2014 yılında yüzde 76 artışla 1 milyon 245 bin 325 öğrenciye burs veya kredi imkanı sağlandı.
- ÖSYM tarafından geçen yıl başlatılan Elektronik Yabancı Dil Sınavları (e-YDS) devam ediyor. Yabancı Dil Bilgilisi Seviye Tespit Sınavı (YDS) ile eşdeğer özelliğe sahip e-YDS tarihleri ÖSYM'nin www.osym.gov.tr adresinde yer alıyor.